W 2017 r. dokonano generalnego przekształcenia zarówno organizacji administracji skarbowej, jak również − co kluczowe z perspektywy podmiotów prawa podatkowego − sposobu prowadzenia postępowań prowadzonych przez nowopowstałe organy celno-skarbowe. Nowe prawo ma na wielu płaszczyznach charakter rewolucyjny, dokonując głębokiej przebudowy procesu weryfikacji prawidłowości rozliczeń podatkowych. Jako przykład można chociażby pozbawienie kontrolowanego możliwości wyrażenia formalnej polemiki z treścią rozstrzygnięcia pokontrolnego zawartego w wyniku kontroli ograniczając de facto możliwość jego działania do wyłącznie korekty deklaracji w ustawowym terminie. Z drugiej strony wprowadzone zostały również rozwiązania, które określić można mianem kontrowersyjnych, takie jak np. zakaz tzw. antykorekty w sytuacji złożonej pokontrolnej korekty deklaracji podatkowej uwzględniającej ustalenia zawarte w wyniku kontroli. Rozwiązania te w sposób definitywny kończą pewne utrwalone i akceptowane praktyki podatkowe, takie jak kontynuacja sporu podatkowego w postepowaniu w sprawie stwierdzenia nadpłaty. Omawiane rozwiązania są z perspektywy podatników doniosłe, zmniejszając jednak ich dotychczasowe instrumenty procesowe oraz ochronę prawną.
Praca niniejsza jest dziełem pracowników Instytutu Studiów Podatkowych. Została ona zbudowana na podstawie jednolitej koncepcji metodycznej: jest analizą poszczególnych wybranych uregulowań Ustawy o KAS. Analizę rozpoczyna synteza treści normatywnej danej regulacji, kolejne części są pogłębieniem rozważań a przede wszystkim przedstawieniem istotnych zagadnień prawnych wynikających z normy prawnej.
Prezentowane analizy prawne dotyczą przede wszystkim kontroli celno-skarbowej z uwzględnieniem instrumentów pozyskiwania informacji oraz danych zarówno od podatnika, jak też w ramach wymiany pomiędzy organami skarbowymi. Podkreślenia wymaga, że transfer tych danych a także nowe instrumentarium ich pozyskiwania zostały w ostatnim czasie znacząco rozbudowane. Powyższe rozwiązania mają istotne znaczenie dla podmiotów prawa podatkowego: stanowią one również podstawę do ingerencji w często najbardziej strzeżone tajemnice tych podmiotów.
stan prawny na dzień 1 stycznia 2021r.
Wykaz skrótów ...9
Od Wydawcy...11
Wprowadzenie ...12
Część I. Przepisy wprowadzające – ustawa wprowadzająca ustawę o KAS ... 14
1. Właściwość organów w zakresie kontynuacji postępowań w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe [Art. 199] ........................................ 15
2. Właściwość organów w zakresie kontynuacji postępowań w sprawach o przestępstwa lub wykroczenia [Art. 200] .......................................................................... 17
3. Właściwość organów w zakresie niezakończonych postępowań kontrolnych i kontroli podatkowej [Art. 202] .............................................................................18
4. Właściwość organów odwoławczych od decyzji dyrektorów urzędów kontroli skarbowej [Art. 205] .............................................................................................. 21
5. Właściwość organów w zakresie szczególnych rodzajów postępowań nadzwyczajnych
[Art. 210] ............................................................................................... 22
6. Organy właściwe w zakresie kontynuacji niezakończonych postępowań celnych [Art. 211] ............................................................................................................... 23
7. Właściwość organów odwoławczych w okresie przejściowym [Art. 213].......... 24
8. Zachowanie w mocy rozstrzygnięć organów celnych [Art. 214] ..................... 25
9. Właściwość organów w zakresie niezakończonych spraw dotyczących podatku akcyzowego [Art. 221] ................................................................................................. 26
10. Utrzymanie w mocy wcześniej podjętych czynności w postępowaniach i kontrolach
[Art. 254] ................................................................................................. 27
Część II. Organy celno-skarbowe – ustawa o KAS ............................................ 28
1. Organy KAS oraz ich właściwość rzeczowa i miejscowa [Art. 11] ..................... 29
2. Uprawnienia Szefa KAS dotyczące monitorowania transakcji [Art. 16] .............. 33
3. Właściwość miejscowa Szefa KAS [Art. 17] ................................................... 35
4. Zastępca naczelnika urzędu skarbowego [Art. 31] ......................................... 36
5. Powołanie i odwołanie naczelnika urzędu celno-skarbowego [Art. 32] ................ 38