Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz / Małgorzata Jaśkowska, Andrzej Wróbel

W komentarzu omówiono przebieg postępowania administracyjnego przed organami administracji publicznej i kwestie m.in.: wydawania zaświadczeń, kosztów postępowania administracyjnego oraz postępowania w sprawie skarg i wniosków. Publikacja przybliża także zasady udziału prokuratora w postępowaniu administracyjnym oraz regulacje szczególne w sprawach ubezpieczeń społecznych.

Skomentowane zostały ostatnie zmiany ustawodawcze, dotyczące m.in. nowych instytucji:

• postępowania uproszczonego pozwalającego na przyspieszenie załatwiania spraw typowych,
• mediacji umożliwiającej zawarcie kompromisu z organem administracji lub stroną przeciwną,
• milczącego załatwienia sprawy administracyjnej przewidującego załatwienie sprawy zgodnie z żądaniem w przypadku braku reakcji organu,
• europejskiej współpracy administracyjnej obejmującej udzielanie pomocy w sprawach administracyjnych między państwami członkowskimi Unii Europejskiej,
• posiedzenia w trybie współdziałania mającego na celu przyspieszenie zajęcia stanowiska przez organ zobowiązany,
• administracyjnych kar pieniężnych.

Autorzy uwzględnili najnowszy dorobek doktryny oraz wieloletnie, w tym również niepublikowane, orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego. Dodatkowo komentarz został wzbogacony o bibliografię postępowania administracyjnego z lat 1927–2017.

Adresaci:
Publikacja jest przeznaczona dla sędziów, radców prawnych, adwokatów, notariuszy oraz osób stosujących w codziennej pracy przepisy komentowanej ustawy – pracowników organów państwowych, organów jednostek samorządu terytorialnego i organizacji społecznych. Zainteresuje również przedstawicieli nauki omawianej dziedziny prawa.

Wykaz skrótów | str. 17

Ustawa z 14.06.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.) | str. 31

Dział I. Przepisy ogólne | str. 33
Rozdział 1. Zakres obowiązywania | str. 33
Przepisy odsyłające | str. 33
Artykuł 1 | str. 35
I. Postępowania uregulowane w Kodeksie | str. 35
II. Stosowanie przepisów Kodeksu do postępowań w nim uregulowanych | str. 39
III. Ogólne postępowanie administracyjne (art. 1 pkt 1 i 2) | str. 40
Organy administracji publicznej | str. 40
Organy administracji rządowej | str. 44
Organy jednostek samorządu terytorialnego | str. 46
Organy wymienione w art. 1 pkt 2 | str. 50
Właściwość organów administracji publicznej | str. 60
Sprawa indywidualna | str. 71
Decyzja administracyjna | str. 74
Milczące załatwienie sprawy | str. 83
Stosowanie Kodeksu do spraw unijnych | str. 85
Artykuł 2 | str. 89
Artykuł 3 | str. 90
Artykuł 4 | str. 100
Artykuł 5 | str. 103
Rozdział 2. Zasady ogólne | str. 113
Artykuł 6 | str. 121
Artykuł 7 | str. 140
Artykuł 7a | str. 149
Artykuł 7b | str. 158
Artykuł 8 | str. 159
Artykuł 9 | str. 173
Artykuł 10 | str. 179
Artykuł 11 | str. 181
Artykuł 12 | str. 182
Artykuł 13 | str. 183
Artykuł 14 | str. 185
Artykuł 14a | str. 189
Artykuł 15 | str. 190
Artykuł 16 | str. 195
Rozdział 3. Organy wyższego stopnia i organy naczelne | str. 199
Artykuł 17 | str. 200
Artykuł 18 | str. 204
Rozdział 4. Właściwość organów | str. 205
Artykuł 19 | str. 205
Artykuł 20 | str. 208
Artykuł 21 | str. 211
Artykuł 22 | str. 218
Artykuł 23 | str. 228
Rozdział 5. Wyłączenie pracownika oraz organu | str. 230
Artykuł 24 | str. 230
I. Pracownik organu administracji publicznej | str. 230
II. Wyłączenie z udziału w postępowaniu | str. 234
III. Powody wyłączenia pracownika (art. 24 § 1) | str. 235
IV. Wyłączenie pracownika z innych przyczyn (art. 24 § 3) | str. 245
V. Tryb wyłączenia pracownika | str. 247
Artykuł 25 | str. 250
Artykuł 26 | str. 255
Artykuł 27 | str. 258
Artykuł 27a. (uchylony) | str. 260
Rozdział 6. Strona | str. 261
Artykuł 28 | str. 264
Artykuł 29 | str. 284
Artykuł 30 | str. 294
I. Uwagi ogólne | str. 295
II. Zdolność prawna | str. 295
III. Zdolność do czynności prawnych | str. 299
IV. Przedstawicielstwo | str. 301
V. Następstwo proceduralne | str. 303
Artykuł 31 | str. 315
Artykuł 32 | str. 329
Artykuł 33 | str. 332
Artykuł 34 | str. 339
Rozdział 7. Załatwianie spraw | str. 341
Artykuł 35 | str. 342
Artykuł 36 | str. 349
Artykuł 37 | str. 351
Artykuł 38 | str. 361
Rozdział 8. Doręczenia | str. 363
Artykuł 39 | str. 363
Artykuł 391 | str. 367
Artykuł 392 | str. 372
Artykuł 40 | str. 373
Artykuł 41 | str. 379
Artykuł 42 | str. 382
Artykuł 43 | str. 385
Artykuł 44 | str. 389
Artykuł 45 | str. 393
Artykuł 46 | str. 397
Artykuł 47 | str. 404
Artykuł 48 | str. 405
Artykuł 49 | str. 406
Artykuł 49a | str. 411
Artykuł 49b | str. 412
Rozdział 9. Wezwania | str. 413
Artykuł 50 | str. 413
Artykuł 51 | str. 415
Artykuł 52 | str. 416
Artykuł 53 | str. 417
Artykuł 54 | str. 418
Artykuł 55 | str. 419
Artykuł 56 | str. 420
Rozdział 10. Terminy | str. 421
Artykuł 57 | str. 425
Artykuł 58 | str. 431
Artykuł 59 | str. 439
Artykuł 60 | str. 440

Dział II. Postępowanie | str. 442
Rozdział 1. Wszczęcie postępowania | str. 442
Artykuł 61 | str. 443
Artykuł 61a | str. 450
Artykuł 62 | str. 455
Artykuł 63 | str. 461
Artykuł 64 | str. 468
Artykuł 65 | str. 474
Artykuł 66 | str. 479
Rozdział 2. Metryki, protokoły i adnotacje | str. 482
Artykuł 66a | str. 483
Artykuł 67 | str. 488
Artykuł 68 | str. 491
Artykuł 69 | str. 494
Artykuł 70 | str. 495
Artykuł 71 | str. 495
Artykuł 72 | str. 496
Rozdział 3. Udostępnianie akt | str. 498
Artykuł 73 | str. 498
Artykuł 74 | str. 506
Rozdział 4. Dowody | str. 510
Artykuł 75 | str. 517
Artykuł 76 | str. 522
Artykuł 76a | str. 526
Artykuł 77 | str. 529
Artykuł 78 | str. 539
Artykuł 79 | str. 542
Artykuł 79a | str. 544
Artykuł 80 | str. 546
Artykuł 81 | str. 549
Artykuł 81a | str. 553
Artykuł 82 | str. 556
Artykuł 83 | str. 558
Artykuł 84 | str. 564
Artykuł 85 | str. 570
Artykuł 86 | str. 572
Artykuł 87 | str. 575
Artykuł 88 | str. 576
Artykuł 88a | str. 579
Rozdział 5. Rozprawa | str. 580
Artykuł 89 | str. 580
Artykuł 90 | str. 585
Artykuł 91 | str. 587
Artykuł 92 | str. 589
Artykuł 93 | str. 589
Artykuł 94 | str. 591
Artykuł 95 | str. 593
Artykuł 96 | str. 594
Rozdział 5a. Mediacja | str. 595
Artykuł 96a | str. 598
Artykuł 96b | str. 607
Artykuł 96c | str. 612
Artykuł 96d | str. 613
Artykuł 96e | str. 615
Artykuł 96f | str. 618
Artykuł 96g | str. 622
Artykuł 96h | str. 625
Artykuł 96i | str. 626
Artykuł 96j | str. 628
Artykuł 96k | str. 629
Artykuł 96l | str. 631
Artykuł 96m | str. 634
Artykuł 96n | str. 636
Rozdział 6. Zawieszenie postępowania | str. 640
Artykuł 97 | str. 642
Artykuł 98 | str. 657
Artykuł 99 | str. 660
Artykuł 100 | str. 661
Artykuł 101 | str. 665
Artykuł 102 | str. 668
Artykuł 103 | str. 669
Rozdział 7. Decyzje | str. 670
Artykuł 104 | str. 670
I. Pojęcie decyzji (administracyjnej) | str. 670
II. Rodzaje decyzji (administracyjnych) | str. 682
III. Czas i podstawy rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej | str. 684
Artykuł 105 | str. 685
Artykuł 106 | str. 693
Artykuł 106a | str. 705
Artykuł 107 | str. 707
Artykuł 108 | str. 733
Artykuł 109 | str. 736
Artykuł 110 | str. 741
Artykuł 111 | str. 748
Artykuł 112 | str. 752
Artykuł 113 | str. 754
Rozdział 8. Ugoda | str. 760
Artykuł 114 | str. 760
Artykuł 115 | str. 763
Artykuł 116 | str. 764
Artykuł 117 | str. 765
Artykuł 118 | str. 768
Artykuł 119 | str. 770
Artykuł 120 | str. 771
Artykuł 121 | str. 772
Artykuł 121a | str. 773
Artykuł 122 | str. 774
Rozdział 8a. Milczące załatwienie sprawy | str. 774
Artykuł 122a | str. 779
Artykuł 122b | str. 785
Artykuł 122c | str. 787
Artykuł 122d | str. 788
Artykuł 122e | str. 790
Artykuł 122f | str. 791
Artykuł 122g | str. 793
Rozdział 9. Postanowienia | str. 794
Artykuł 123 | str. 794
I. Zagadnienia ogólne | str. 794
II. Rodzaje postanowień | str. 796
III. Postanowienie a decyzja (administracyjna) | str. 797
Artykuł 124 | str. 798
Artykuł 125 | str. 801
Artykuł 126 | str. 803
Rozdział 10. Odwołania | str. 804
Artykuł 127 | str. 804
I. Zagadnienia ogólne | str. 804
II. Konstrukcja prawna odwołania | str. 807
III. Organ właściwy do rozpatrzenia odwołania | str. 814
IV. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy | str. 816
Artykuł 127a | str. 819
Artykuł 128 | str. 823
Artykuł 129 | str. 826
Artykuł 130 | str. 829
Artykuł 131 | str. 832
Artykuł 132 | str. 833
Artykuł 133 | str. 838
Artykuł 134 | str. 839
Artykuł 135 | str. 846
Artykuł 136 | str. 848
Artykuł 137 | str. 856
Artykuł 138 | str. 859
I. Zagadnienia ogólne | str. 860
II. Decyzja o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji (art. 138 § 1 pkt 1) | str. 864
III. Decyzja o uchyleniu zaskarżonej decyzji w całości lub w części i orzekająca w tym zakresie co do istoty sprawy (art. 138 § 1 pkt 2) | str. 865
IV. Decyzja o uchyleniu zaskarżonej decyzji i umorzeniu postępowania pierwszej instancji w całości lub w części (art. 138 § 1 pkt 2 in fine) | str. 867
V. Decyzja o umorzeniu postępowania odwoławczego (art. 138 § 1 pkt 3) | str. 871
VI. Decyzja uchylająca zaskarżoną decyzję w całości i przekazująca sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji (art. 138 § 2) | str. 873
VII. Decyzja uchylająca zaskarżoną decyzję wydaną na blankiecie urzędowym i zobowiązująca organ pierwszej instancji do wydania decyzji o określonej treści (art. 138 § 4) | str. 883
Artykuł 139 | str. 884
Artykuł 140 | str. 891
Rozdział 11. Zażalenia | str. 892
Artykuł 141 | str. 892
Artykuł 142 | str. 894
Artykuł 143 | str. 895
Artykuł 144 | str. 896
Rozdział 12. Wznowienie postępowania | str. 898
Artykuł 145 | str. 898
I. Wznowienie postępowania a inne tryby weryfikacji decyzji wadliwych | str. 899
Rodzaje wadliwości decyzji administracyjnych | str. 899
Zbieg przesłanek trybu wznowienia postępowania i stwierdzenia nieważności | str. 900
Zbieg trybów weryfikacji decyzji prawidłowych i wadliwych | str. 902
Zbieg trybu administracyjnego oraz trybu weryfikacji przed sądami administracyjnymi | str. 903
Pierwszeństwo innych trybów weryfikacji decyzji | str. 908
II. Zakres przedmiotowy wznowienia | str. 911
Istota wznowienia postępowania | str. 911
Ostateczność decyzji jako przesłanka trybu wznowienia | str. 912
Postanowienia jako przedmiot wznowienia postępowania | str. 914
Milczące załatwienie sprawy jako przedmiot wznowienia | str. 915
III. Przesłanki wznowienia postępowania | str. 916
Uwagi wstępne | str. 916
Fałszywe dowody jako przesłanka wznowienia | str. 919
Decyzja wydana w wyniku przestępstwa jako przesłanka wznowienia | str. 923
Brak wyłączenia pracownika lub organu jako przesłanka wznowienia | str. 925
Brak udziału strony jako przesłanka wznowienia | str. 927
Nowe okoliczności faktyczne i nowe dowody jako przesłanka wznowienia | str. 933
Brak stanowiska innego organu jako przesłanka wznowienia | str. 939
Zagadnienie wstępne jako przesłanka wznowienia | str. 940
Zmiana wcześniejszej decyzji lub orzeczenia sądu jako przesłanka wznowienia | str. 941
Artykuł 145a | str. 944
Artykuł 145b | str. 954
Artykuł 146 | str. 956
Artykuł 147 | str. 961
Artykuł 148 | str. 966
Artykuł 149 | str. 976
I. Charakter prawny czynności organu administracyjnego przed podjęciem postanowienia o wznowieniu postępowania | str. 976
II. Skutki prawne postanowienia o wszczęciu postępowania | str. 979
III. Przesłanki postanowienia o odmowie wznowienia postępowania | str. 981
IV. Przebieg, przedmiot postępowania a ostateczność decyzji i tożsamość sprawy w sprawie wznowienia | str. 986
V. Podstawa materialnoprawna postępowania w sprawie wznowienia | str. 990
Artykuł 150 | str. 991
Artykuł 151 | str. 997
Artykuł 152 | str. 1005
Artykuł 153. (uchylony) | str. 1009
Rozdział 13. Uchylenie, zmiana oraz stwierdzenie nieważności decyzji | str. 1012
Artykuł 154 | str. 1012
Artykuł 155 | str. 1019
Artykuł 155a | str. 1030
Artykuł 156 | str. 1031
I. Nieważność decyzji a koncepcja tzw. nieaktu czy bezwzględnej nieważności | str. 1031
II. Przedmiot postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności | str. 1038
III. Przesłanki stwierdzenia nieważności | str. 1047
Uwagi ogólne | str. 1047
Niewłaściwość organu jako przesłanka nieważności | str. 1048
Brak podstawy prawnej i rażące naruszenie prawa jako przyczyna nieważności | str. 1054
Uprzednie rozstrzygnięcie sprawy jako przyczyna nieważności | str. 1079
Skierowanie decyzji do osoby niebędącej stroną | str. 1084
Niewykonalność decyzji jako przyczyna nieważności | str. 1088
Czyn zagrożony karą jako przesłanka nieważności | str. 1091
Wada nieważności z mocy przepisu szczególnego | str. 1092
IV. Przedawnienie stwierdzenia nieważności | str. 1093
Artykuł 157 | str. 1102
Artykuł 158 | str. 1117
Artykuł 159 | str. 1130
Artykuł 160. (uchylony) | str. 1131
Artykuł 161 | str. 1140
Artykuł 162 | str. 1148
Artykuł 163 | str. 1153
Artykuł 163a | str. 1154
Rozdział 14. Postępowanie uproszczone | str. 1155
Artykuł 163b | str. 1155
Artykuł 163c | str. 1158
Artykuł 163d | str. 1159
Artykuł 163e | str. 1159
Artykuł 163f | str. 1160
Artykuł 163g | str. 1163

Dział III. Przepisy szczególne w sprawach ubezpieczeń społecznych | str. 1164
Artykuły 164–179. (uchylone) | str. 1164
Artykuł 180 | str. 1164
Artykuł 181 | str. 1171

Dział IV. Udział prokuratora | str. 1177
Artykuł 182 | str. 1178
Artykuł 183 | str. 1180
Artykuł 184 | str. 1181
Artykuł 185 | str. 1183
Artykuł 186 | str. 1183
Artykuł 187 | str. 1184
Artykuł 188 | str. 1185
Artykuł 189 | str. 1186

Dział IVa. Administracyjne kary pieniężne | str. 1188
Zasady nakładania lub wymierzania administracyjnej kary pieniężnej lub udzielania ulg w jej wykonaniu | str. 1188
Artykuł 189a | str. 1193
Artykuł 189b | str. 1198
Artykuł 189c | str. 1208
Artykuł 189d | str. 1212
Artykuł 189e | str. 1221
Artykuł 189f | str. 1223
Artykuł 189g | str. 1229
Artykuł 189h | str. 1232
Artykuł 189i | str. 1237
Artykuł 189j | str. 1239
Artykuł 189k | str. 1240

Dział V. (uchylony) | str. 1256

Dział VI. (uchylony) | str. 1259

Dział VII. Wydawanie zaświadczeń | str. 1260
Artykuł 217 | str. 1260
I. Charakter prawny i zakres postępowania w sprawie wydawania zaświadczeń | str. 1260
II. Postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń | str. 1270
Artykuł 218 | str. 1276
Artykuł 219 | str. 1282
Artykuł 220 | str. 1289

Dział VIII. Skargi i wnioski | str. 1293
Rozdział 1. Postanowienia ogólne | str. 1293
Artykuł 221 | str. 1293
Artykuł 222 | str. 1300
Artykuł 223 | str. 1301
Artykuł 224 | str. 1301
Artykuł 225 | str. 1302
Artykuł 226 | str. 1303
Rozdział 2. Skargi | str. 1304
Artykuł 227 | str. 1304
Artykuł 228 | str. 1307
Artykuł 229 | str. 1307
Artykuł 230 | str. 1307
Artykuł 231 | str. 1309
Artykuł 232 | str. 1310
Artykuł 233 | str. 1311
Artykuł 234 | str. 1313
Artykuł 235 | str. 1314
Artykuł 236 | str. 1315
Artykuł 237 | str. 1315
Artykuł 238 | str. 1317
Artykuł 239 | str. 1321
Artykuł 240 | str. 1321
Rozdział 3. Wnioski | str. 1322
Artykuł 241 | str. 1322
Artykuł 242 | str. 1322
Artykuł 243 | str. 1323
Artykuł 244 | str. 1323
Artykuł 245 | str. 1324
Artykuł 246 | str. 1324
Artykuł 247 | str. 1325
Rozdział 4. Udział prasy i organizacji społecznych | str. 1325
Artykuł 248 | str. 1325
Artykuł 249 | str. 1326
Artykuł 250. (uchylony) | str. 1326
Artykuł 251 | str. 1326
Artykuł 252. (uchylony) | str. 1326
Rozdział 5. Przyjmowanie skarg i wniosków | str. 1327
Artykuł 253 | str. 1327
Artykuł 254 | str. 1328
Artykuł 255. (uchylony) | str. 1329
Artykuł 256 | str. 1329
Rozdział 6. Nadzór i kontrola | str. 1329
Artykuł 257 | str. 1329
Artykuł 258 | str. 1329
Artykuł 259 | str. 1330
Artykuł 260. (uchylony) | str. 1330

Dział VIIIa. Europejska współpraca administracyjna | str. 1331
Artykuł 260a | str. 1334
Artykuł 260b | str. 1339
Artykuł 260c | str. 1341
Artykuł 260d | str. 1342
Artykuł 260e | str. 1343
Artykuł 260f | str. 1343
Artykuł 260g | str. 1344

Dział IX. Opłaty i koszty postępowania | str. 1345
Artykuł 261 | str. 1345
Artykuł 262 | str. 1351
Artykuł 263 | str. 1357
Artykuł 263a | str. 1360
Artykuł 264 | str. 1360
Artykuł 265 | str. 1363
Artykuł 266 | str. 1363
Artykuł 267 | str. 1364

Dział X. Przepisy końcowe | str. 1366
Artykuł 268. (uchylony) | str. 1366
Artykuł 268a | str. 1366
Artykuł 269 | str. 1376

Bibliografia | str. 1379

Skorowidz | str. 1505