Finanse publiczne a kryzys ekonomiczny / Bogusław Pietrzak, Agnieszka Alińska

Ostatni kryzys ekonomiczny unaocznił problemy finansów publicznych nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach Europy czy świata. Z pełnym prze­konaniem należy stwierdzić, że zagadnienia będące przedmiotem zainteresowania Autorów recenzowanej monografii są niezwykle aktualne i ważne. Dyskusja, w której poruszone są istotne światopoglądowe i ideowe kwestie w zderzeniu z oczekiwaniami oraz możliwościami finansów publicznych jest bez wątpienia konieczna. Nie da się dziś uciec od rozważań odnoszących się do problemu narastającego zadłużenia publicznego, spadających war­tości dochodów, czy wzrastających wydatków publicznych. W tym świetle, można odczytać treści zawarte w niniejszej publikacji - prowokujące do przemyśleń i odwołujące się do kluczowych pytań. (?) Wartość tej pozycji jest dodatkowo wzmocniona przez fakt, że Autorami są wybitni i cenieni eko­nomiści, specjalizujący się w problematyce finansów publicznych. Zapoznałem się z treścią wszystkich zamieszczonych tu opracowań z dużym zainte­resowaniem i sądzę, że niniejsza książka znajdzie szerokie grono Czytelników.
Dr Grzegorz Gołębiowski
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Wicedyrektor w Biurze Analiz Sejmowych

Wprowadzenie - Agnieszka Alińska, Bogusław Pietrzak

Rozdział 1
Determinanty polityki fiskalnej wobec globalnego kryzysu ekonomicznego - Elżbieta Chojna-Duch
Bibliografia

Rozdział 2
Dostępność finansowania dla samorządów w okresie spowolnienia gospodarczego w latach 2008-2010 - Krzysztof Kluza
2.1. Dostępność finansowania dla samorządów w okresie spowolnienia
2.1.1. Zmiany w dostępności kredytu bankowego
2.1.2. Koszt finansowania zewnętrznego JST
2.1.3. Rodzaje instrumentów finansowych
2.2. Granice zadłużenia samorządów
Bibliografia

Rozdział 3
Wpływ spowolnienia gospodarczego na budżety jednostek samorządu terytorialnego. Studium przypadku województwa zachodniopomorskiego - Magdalena Kogut-Jaworska, Adam Szewczuk, Magdalena Zioło
3.1. Formalno-prawne aspekty gromadzenia i rozdysponowania środków publicznych na poziomie budżetów jednostek samorządu terytorialnego i ich podatność na zmiany cyklu koniunkturalnego
3.2. Dochody i wydatki jednostek samorządu terytorialnego województwa zachodniopomorskiego w warunkach dekoniunktury
3.3. Spowolnienie gospodarcze a wyniki budżetowe i poziom zobowiązań JST województwa zachodniopomorskiego na tle tendencji ogólnopolskich
Bibliografia

Rozdział 4
Nowe rozwiązania w finansach publicznych w Unii Europejskiej i w Polsce w obliczu kryzysu zadłużenia - Kamilla Marchewka-Bartkowiak
4.1. Problem realizacji reguł zadłużenia publicznego
4.2. Nowe rozwiązania prawne przeciwdziałające wzrostowi zadłużenia publicznego na poziomie ponadnarodowym
4.3. Nowe rozwiązania w finansach publicznych w Polsce mające wpływ na obniżenie państwowego długu publicznego
Bibliografia

Rozdział 5
Konsolidacja finansów publicznych - szanse i zagrożenia - Tomasz Mirończuk

Rozdział 6
Wrażliwość dochodów budżetowych na zmiany luki produkcyjnej - Anna Moździerz
6.1. Polska gospodarka w warunkach światowego kryzysu
6.2. Wpływ cyklu koniunkturalnego na dochody publiczne
6.3. Systemowe zagrożenia dla wykonania dochodów państwa
Bibliografia

Rozdział 7
Wpływ kryzysu finansowego na wydatki publiczne - Stanisław Owsiak
7.1. Paradoksy w relacjach między wydatkami publicznymi a kryzysami
7.2. Wydatki publiczne na tle zjawisk kryzysowych w wybranych krajach
7.3. Błędy prognoz makroekonomicznych a kształtowanie wydatków publicznych
7.4. Wydatki publiczne jako poduszka bezpieczeństwa dla gospodarki i społeczeństwa (podsumowanie)
Bibliografia

Rozdział 8
Dług podsektora samorządowego a samodzielność finansowa jednostki samorządu terytorialnego - Leszek Patrzałek

Rozdział 9
Iluzje reformy finansów publicznych w warunkach kryzysu - Krystyna Piotrowska-Marczak
9.1. Bodźce systemowe aktywizujące proces reform finansów publicznych
9.2. Kryzys jako bodziec stymulujący reformy finansów publicznych

Rozdział 10
Czy Polsce grozi kryzys zadłużeniowy sektora samorządowego? - Marzanna Poniatowicz
10.1. Kryzys zadłużenia publicznego - konotacje teoretyczne
10.2. Kryzys finansów jednostek samorządu terytorialnego
10.3. Deficyt i dług sektora samorządowego
10.4. Mechanizmy przeciwdziałające kryzysowi zadłużeniowemu w sektorze samorządowym
Bibliografia

Rozdział 11
Nowoczesne instrumenty w zarządzaniu finansami publicznymi w Polsce - Marta Postuła
11.1. Reguła wydatkowa
11.2. Planowanie wieloletnie i budżet zadaniowy

Rozdział 12
Dochody jednostek samorządu terytorialnego - Elżbieta Suchocka-Roguska

Rozdział 13
Problem odpowiedzialności za finanse publiczne - Jolanta Szołno-Koguc
13.1. Pojęcie i charakter odpowiedzialności
13.2. Dylemat winy i kary
13.3. Skuteczność dochodzenia odpowiedzialności
Bibliografia

Rozdział 14
Finansowanie systemu zabezpieczenia emerytalnego w świetle kryzysu ekonomicznego - Tadeusz Szumlicz
14.1. Opinie z lat 1998-2005
14.2. O argumentach w aktualnym sporze o sens zmiany
14.3. Konkluzja - proponowany kierunek zmiany
Bibliografia

Rozdział 15
Długookresowe tendencje w polskich finansach publicznych - Andrzej Wernik
Bibliografia