W monografii w sposób kompleksowy przedstawiono problematykę wykorzystania nowoczesnych rozwiązań technologicznych w związku z czynnościami procesowymi podejmowanymi w postępowaniu cywilnym.
Książka stanowi pierwsze monograficzne opracowanie problematyki elektronicznych czynności procesowych. Czytelnik może w ramach prezentowanych uwag odnaleźć uporządkowaną analizę większości z wyrażonych dotychczas w nauce oraz w praktyce poglądów. Omówiono nie tylko aktualne rozwiązania legislacyjne, lecz także szereg postulatów de lege ferenda, wskazując tym samym możliwy zakres wykorzystania nowoczesnych rozwiązań technologicznych w przyszłości.
Publikacja zawiera również praktyczne informacje na temat dopuszczalności i sposobów dokonywania czynności procesowych za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Adresaci:
Książka przeznaczona jest dla przedstawicieli nauki prawa. Może stanowić również cenną pomoc dla sędziów, radców prawnych, adwokatów, a także studentów prawa.
Wykaz skrótów 11
Wstęp 17
Rozdział 1 Pojęcie czynności procesowych 25
1. Potrzeba określenia pojęcia czynności procesowych 25
2. Przegląd definicji czynności procesowych 26
3. Cechy czynności procesowych 31
3.1. Uwagi wstępne 31
3.2. Czynność procesowa jako działanie lub zaniechanie 31
3.3. Podmioty czynności procesowej 33
3.4. Cel oraz skutek czynności procesowej 35
3.5. Dopuszczalność dokonania czynności procesowej 37
3.6. Forma, miejsce i czas czynności procesowej 40
3.7. Zagadnienie dokonania czynności procesowej w toku postępowania 44
4. Czynność procesowa a czynność prawna 50
4.1. Czynność procesowa jako szczególny rodzaj czynności prawnej 50
4.2. Pojęcie czynności prawnej 52
4.3. Podobieństwa między czynnościami procesowymi a czynnościami materialnoprawnymi w sprawach cywilnych 54
4.4. Różnice między czynnościami procesowymi a czynnościami materialnoprawnymi w sprawach cywilnych 56
4.4.1. Uwagi ogólne 56
4.4.2. Różnice w zakresie skuteczności 57
4.4.3. Różnice w zakresie charakteru prawnego skutku czynności 61
4.4.4. Różnice w zakresie wykładni 62
4.4.5. Różnice w zakresie uprawnień oraz obowiązków 65
4.4.6. Różnice w zakresie formy czynności 65
4.4.7. Różnice w zakresie treści czynności 67
4.4.8. Różnice w zakresie współdziałania podmiotów dokonujących czynności 69
4.4.9. Różnice w zakresie uchylenia się od skutków prawnych czynności 70
4.4.10.Różnice w zakresie dopuszczalności uzależniania skuteczności czynności od zdarzeń przyszłych (warunek, termin) 71
5. Podsumowanie 74
Rozdział 2 Rodzaje czynności procesowych 77
1. Uwagi ogólne 77
2. Czynności procesowe sądu 78
2.1. Ogólna charakterystyka czynności procesowych sądu 78
2.2. Podział czynności procesowych sądu 83
2.2.1. Uwagi ogólne 83
2.2.2. Czynności przygotowawcze 84
2.2.3. Czynności kontrolne 88
2.2.4. Czynności jurysdykcyjne 92
2.2.4.1. Czynności merytorycznie rozstrzygające rozpoznawaną sprawę cywilną 94
2.2.4.2. Orzekanie o pozamerytorycznym zakończeniu postępowania 97
2.2.5. Warunki skuteczności czynności sądowych 98
2.2.6. Wady czynności sądowych oraz ich znaczenie dla skuteczności tych czynności 103
3. Czynności procesowe stron i uczestników postępowania 107
3.1. Ogólna charakterystyka czynności procesowych stron i uczestników postępowania 107
3.2. Klasyfikacja czynności procesowych stron oraz uczestników postępowania 114
3.2.1. Uwagi ogólne 114
3.2.2. Czynności wpływające na wszczęcie i przebieg postępowania cywilnego 116
3.2.3. Czynności wpływające na ustalanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia 121
3.2.4. Czynności wpływające na zakończenie postępowania cywilnego 125
3.2.5. Czynności zmierzające do skorygowania czynności sądowych 128
3.3. Warunki skuteczności czynności procesowych stron oraz uczestników postępowania 131
3.4. Wady czynności procesowych stron i uczestników postępowania oraz ich znaczenie dla skuteczności tych czynności 143
4. Czynności procesowe prokuratora 153
4.1. Ogólna charakterystyka czynności procesowych prokuratora 153
4.2. Rodzaje czynności procesowych prokuratora 157
4.3. Warunki skuteczności czynności procesowych prokuratora oraz skutki ich niespełnienia 159
5. Czynności procesowe podmiotów oraz organów występujących w postępowaniu cywilnym na prawach przysługujących prokuratorowi 161
5.1. Uwagi ogólne 161
5.2. Czynności procesowe organizacji społecznych 162
5.3. Czynności procesowe pozostałych podmiotów występujących w postępowaniu cywilnym na prawach przysługujących prokuratorowi 167
6. Podsumowanie 169
Rozdział 3 Pojęcie elektronicznych czynności procesowych 173
1. Potrzeba wprowadzenia elektronicznych czynności procesowych 173
2. Pojęcie elektronicznych czynności procesowych 178
3. Elektroniczna forma czynności procesowych 184
4. Moment dokonania elektronicznych czynności procesowych 195
4.1. Uwagi ogólne 195
4.2. Chwila wniesienia elektronicznego pisma procesowego 201
4.2.1. Uwagi na tle obowiązującego stanu prawnego 201
4.2.2. Uwagi de lege ferenda 205
5. Podsumowanie 208
Rozdział 4 Rodzaje elektronicznych czynności procesowych 212
1. Uwagi ogólne 212
2. Elektroniczne czynności procesowe inicjujące postępowanie cywilne 214
2.1. Uwagi ogólne 214
2.2. Elektroniczne pisma procesowe - uwagi na tle obowiązującego stanu prawnego 216
2.2.1. Elektroniczne pisma procesowe w świetle regulacji kodeksu postępowania cywilnego 216
2.2.1.1. Elektroniczne pisma procesowe w świetle przepisów ogólnych o czynnościach procesowych 216
2.2.1.2. Elektroniczne pisma procesowe w elektronicznym postępowaniu upominawczym 226
2.2.2. Elektroniczne pisma procesowe w świetle ustawy o podpisie elektronicznym 241
2.3. Elektroniczne pisma procesowe - uwagi de lege ferenda 245
2.3.1. Uwagi ogólne 245
2.3.2. Wybór usługi 246
2.3.3. Wybór formatu danych 251
2.3.4. Elektroniczne załączniki 254
2.3.5. Problematyka uwierzytelnienia tożsamości nadawcy 257
2.3.6. Problematyka opłacenia wnoszonego pisma 262
2.3.7. Wniesienie elektronicznego pisma inicjującego postępowanie cywilne do sądu 265
2.3.8. Elektroniczne akta sądowe 266
3. Elektroniczne czynności procesowe podejmowane w toku postępowania 271
3.1. Uwagi ogólne 271
3.2. Elektroniczne doręczenia 272
3.2.1. Uwagi ogólne 272
3.2.2. Doręczenia elektroniczne - uwagi na tle obowiązującego stanu prawnego 274
3.2.3. Doręczenia elektroniczne - uwagi de lege ferenda 280
3.2.3.1. Podmiotowy zakres sądowych doręczeń elektronicznych 280
3.2.3.2. Sposób dokonywania doręczeń w formie elektronicznej 284
3.2.3.3. Warunki skuteczności doręczeń elektronicznych 290
3.3. Elektroniczne czynności dowodowe 299
3.3.1. Uwagi ogólne 299
3.3.2. Elektroniczne czynności dowodowe a zasada bezpośredniości 300
3.3.3. Wybór usługi 304
3.3.4. Przesłanki dopuszczalności czynności dowodowych przeprowadzanych na odległość 306
3.3.5. Rodzaje czynności dowodowych przeprowadzanych na odległość 310
3.3.5.1. Uwagi ogólne 310
3.3.5.2. Przesłuchanie na odległość 311
3.3.5.3. Inne czynności dowodowe przeprowadzane na odległość 317
4. Elektroniczne czynności procesowe podejmowane na etapie finalizowania postępowania 319
4.1. Uwagi ogólne 319
4.2. Elektroniczne orzeczenia sądowe - uwagi na tle obowiązującego stanu prawnego 321
4.2.1. Uwagi ogólne 321
4.2.2. Elektroniczne orzeczenia w postępowaniu rejestrowym 324
4.2.3. Elektroniczne orzeczenia w postępowaniu wieczystoksięgowym 325
4.2.4. Elektroniczne orzeczenia w elektronicznym postępowaniu upominawczym 327
4.3. Elektroniczne orzeczenia sądowe - uwagi de lege ferenda 329
5. Podsumowanie 338
Zakończenie 343
Wykaz literatury 347
Wykaz aktów prawnych 361