Autor omawia problem wolności i konieczności w filozofii Nietzschego oraz wpływ, jaki w zakresie tej tematyki wywarła na Nietzschego niemiecka mistyka panteistyczna, głównie za pośrednictwem idealizmu niemieckiego. Z centralnym dla niemieckiej mistyki panteistycznej problemem wolności i konieczności związane są takie zagadnienia. jak: uznanie woli za osnowę rzeczywistości, idea stawania się, koncepcja wybitnej i kształtującej świat twórczej jednostki, motyw przezwyciężania samego siebie, ujęcie świata jako areny nieustannej walki i sporu czy postulat bezwzględnej afirmacji życia. Przedstawiona w książce analiza filozofii autora Tako rzecze Zaratustra w kontekście jej związków z niemiecką mistyką panteistyczną wskazuje, że chcąc pojednać człowieka z całością istnienia, Nietzsche podejmuje oraz rozwija w swojej twórczości wytworzone przez niemiecką mistykę panteistyczną motywy i idee, stając się niekwestionowanym dziedzicem niemiecko-panteistycznej tradycji metafizyki woli, którą zainicjował Mistrz Eckhart.
Książka napisana jest z dużym rozmachem, dowodzącym erudycji autora – z pewnością wymagała lat pracy i wytężonych lektur. Jej twórca niejednokrotnie wręcz oczarowuje feeriami syntez ideowych, a takie zadziwia zdolnością dostrzegania wpływów oraz zależności między różnymi myślicielami.
Z recenzji dr. hab. Michała Kruszelnickiego, prof. DSW
Wstęp 7
Rozdział I. Problem wolności i konieczności w niemieckiej mistyce panteistycznej i jej wpływ na filozofię Nietzschego 21
1.1. Od woli boskiej do woli mocy 21
Rozdział II. Problem wolności i konieczności w idealizmie niemieckim i jego wpływ na filozofię Nietzschego 71
2.1. Wprowadzenie: zmierzch mistyki i narodziny nowożytności 71
2.2. Immanuel Kant i destrukcja metafizyki 80
2.3. Johann Gottlieb Fichte: „Ja” absolutne jako próba ocalenia ludzkiej wolności w obliczu konieczności przyrodniczej 94
2.4. Friedrich Schiller. Twórcze indywiduum i tęsknota za Grecją 108
2.5. Frühromantik, czyli zniesienie dualizmu w łonie artystyczno-witalistycznego kosmosu 125
2.6. Schelling: jedność wolności i konieczności; twórcze, autonomiczne indywiduum jako przejaw konieczności 146
2.7. Hegel: „pan i niewolnik” w służbie konieczności. Neoheglizm i obietnica bezkresnej autonomii 159
2.8. Schopenhauer: bezbożna mistyka. Laicka wykładnia metafizyki woli 178
2.9. Idea woli mocy i idea wiecznego powrotu jako wyraz transformacji niemieckiej mistyki panteistycznej na gruncie idealizmu niemieckiego 189
Rozdział III. Problem wolności i konieczności w filozofii Nietzschego 205
3.1. Koncepcja konieczności w filozofii Nietzschego 205
3.2. Koncepcja wolności w filozofii Nietzschego 268
3.3. Uzgodnienie wolności z koniecznością w filozofii Nietzschego 331
Zakończenie 341
Bibliografia 351