Władysław II Wygnaniec / Mariusz Dworsatschek

"Od czasów S. Smolki utrwalił się typ monografii nie ograniczający się do opisywania tylko faktów z życia władcy, ale ukazujący go na szerokim tle i w ścisłym powiązaniu z wizerunkiem społecznym, gospodarczym i kulturalnym kraju. (...) Chociaż i w tym przypadku nakreślenie panoramy społecznej i kulturowej wydawałoby się konieczne, to (...) praca niniejsza ograniczy się do przypomnienia niektórych jedynie elementów owej panoramy. Będą one konieczne również z powodu szczupłości źródeł, które nie są w stanie dostarczyć pożądanej ilości szczegółów z życia Władysława. Niemożliwe (...) jest z powyższych względów napisanie pełnej biografii Władysława Wygnańca. Możliwe do zaprezentowania są zaledwie niektóre fragmenty tej biografii, zaś co do pozostałych, będących dotkliwymi lukami, momentów jego życia, snuć można wyłącznie w różnym stopniu uzasadnione przypuszczenia. (...) I z tych też powodów praca taka jak niniejsza, mimo tak a nie inaczej brzmiącego tytułu, jest nie tyle biografią, co przede wszystkim monografią, zbliżającą się sporadycznie do schematu "władca i jego czasy" - ze wstępu autora