Praktyczny przewodnik krok po kroku po planowaniu i realizacji projektów szkoleniowych, zawierający narzędzia i komentarz wdrożeniowy
Polityka szkoleniowa wielu organizacji nadal jest nastawiona na sprawną realizację szkoleń, tymczasem chodzi o to, by była efektywnym narzędziem biznesowym pozwalającym firmie rentownie inwestować w coraz istotniejszy element przewagi konkurencyjnej, jakim są ludzie. Kierunek transformacji zarządzania szkoleniami jest więc oczywisty maksymalna procesowość oraz ścisłe nastawienie na biznes. Niniejsza publikacja prezentuje właśnie takie podejście do szkoleń. Jej główne założenia są następujące:
szkolenia mają przynosić organizacji konkretne korzyści biznesowe, gdyż są inwestycją, nie kosztem,
uczestnicy szkoleń i ich bezpośredni przełożeni muszą rozumieć wagę efektywnego partnerstwa ze szkoleniowcami i wspierać cały proces,
w szkoleniu kluczowe jest nie zyskanie kompetencji, tylko ich wykorzystanie na stanowisku pracy,
ocena efektywności każdego projektu szkoleniowego jest konieczna,
szkolenie powinno być rentowne, tak jak wszystkie inne inwestycje.
Takie podejście do zarządzania szkoleniami może wydawać się trudne w realizacji, dlatego układ tej publikacji został tak pomyślany, aby maksymalnie wesprzeć narzędziowo profesjonalistę w zaplanowaniu wszystkich kluczowych procesów polityki szkoleniowej. Zebrana tu wiedza oraz zaprezentowane przykłady pozwolą zarówno na stworzenie od podstaw profesjonalnego systemu szkoleniowego, jak i na kompleksowy audyt oraz usprawnianie już funkcjonujących systemów.
Publikacja zawiera szczegółowy opis kompletnej procedury realizacji projektu szkoleniowego (opartej na nowatorskim modelu SEB - Standard of Education in Business) wraz z narzędziami i przykładami ilustrującymi ich zastosowanie. Składają się na nią także liczne tabele, schematy, formularze, listy kontrolne i zestawienia.
Ponieważ cel publikacji stanowi dostarczenie całościowej i użytecznej instrukcji z narzędziami , jest ona przeznaczona dla praktyków zajmujących się zarządzaniem ludźmi, w szczególności dla specjalistów w dziedzinie szkoleń oraz zarządzania rozwojem pracowniczym. Może też być przydatna dla studentów zarządzania zasobami ludzkimi i kierunków pokrewnych.
Wprowadzenie 9
Rozdział 1. Najważniejsze terminy, definicje i modele dotyczące zarządzania procesami szkoleniowymi 13 Najważniejsze terminy 13 Najważniejsze definicje 14 Najważniejsze modele 15 Obszar ewaluacyjny - 4-poziomowy model oceny szkolenia (model Donalda Kirkpatricka 16 Obszar procesowy - model 10-etapowego procesu szkolenia 17 Model SEB® (Standard of Education in Business) 19
Rozdział 2. Określanie potrzeb szkoleniowych - podejście dwuwymiarowe 30 System identyfikacji potrzeb szkoleniowych i analiza potrzeb szkoleniowych a roczny plan szkoleń 30 Cztery klasyczne podejścia do systemu identyfikacji potrzeb szkoleniowych 32 Typologia projektów szkoleniowych z perspektywy ich wpływu na wyniki firmy 35
Rozdział 3. Zarządzanie projektem szkoleniowym efektywnym biznesowo 38 Standardy zarządzania szkoleniami w polskich firmach 38 Faza diagnostyczna procesu szkoleniowego 41 Analiza potrzeby szkoleniowej 41 Sformułowanie celów szkolenia 54 Faza projektowania procesu szkoleniowego 57 Wybór optymalnego sposobu realizacji projektu szkoleniowego 57 Projektowanie procesu szkolenia oraz procesu jego oceny 84 Faza przygotowania procesu szkoleniowego 99 "Odprawa" przed szkoleniem 99 Realizacja programu zajęć dydaktycznych 100 Faza realizacji procesu szkoleniowego 102 Planowanie działań wdrożeniowych 102 Monitoring i wspieranie wdrażania kompetencji w pracy 105 Faza oceny procesu szkoleniowego 107 Ocena etapu wdrożenia 107 Ocena efektywności i skuteczności całego projektu 108
Rozdział 4. Wartościowanie wpływu szkolenia na rezultaty biznesowe - szacowanie roi 114 Wprowadzenie do tematyki rentowności szkoleń i modelu ROI J.J. Phillipsa 114 Mity na temat obliczania ROI projektów szkoleniowych 116 Jak bezpiecznie zacząć mierzyć ROI 119
Rozdział 5. Rola kadry kierowniczej w procesach rozwojowych 122 Cztery metarole kadry kierowniczej 122 Rola motywacyjna 123 Rola wspierająca 123 Rola diagnostyczna 124 Rola inwestycyjna (biznesowa i kontrolna 124 Menedżer jako partner w procesie szkoleniowym 125
Rozdział 6. Kultura organizacji uczącej się 128 Budowanie proszkoleniowej kultury organizacyjnej 128 Sposoby promowania proszkoleniowej kultury organizacyjnej 130
Rozdział 7. Partnerstwo biznesowe HR w projektach rozwojowych 133 Wprowadzenie do partnerstwa biznesowego HR w procesach rozwojowych 133
Rozdział 8. Audyt efektywności procesów polityki szkoleniowo-rozwojowej 138 Po co przeprowadzać audyt? 138 Struktura i porządek w audycie 139 Wymiary audytu - pięć kluczowych procesów polityki szkoleniowej 139 Rynkowe benchmarki 141 Wskaźniki efektywnościowe 141 Jakość polityki szkoleniowej 142 Wskaźniki jakości audytu 142
Rozdział 9. Zalecenia wdrożeniowe dla profesjonalnych menedżerów szkoleń 144 Cztery strategie transformacji polityki szkoleniowej na probiznesową 145
Kilka słów o autorze 149
Wybrana literatura 151
Załączniki 153 1. Formatka do celów rozpisanych na czterech poziomach modelu Kirkpatricka 155 2. Arkusz analizy uwarunkowań skutecznego procesu szkolenia (AUSS) 156 3. Formularz planu działań wdrożeniowych (PDW) wraz z instrukcjami 157 4. Schemat przykładowych działań menedżera w ramach czterech metaról w procesie szkoleniowym 162 5. Przykładowa instrukcja do samplingu, jakiej organizacja może użyć w swojej komunikacji z firmą szkoleniową 163 6. Ankieta reakcji i jakości 164 7. Ankieta oceny wdrożenia (AOW) 166 8. "Narzędziownia szkoleniowca" - narzędzia w procesie realizacji projektu szkolenia 167 9. Schemat definicji pojęć ewaluacyjnych 169 10. Mapa kluczowych procesów polityki szkoleniowo-rozwojowej 170 11. Macierz kryteriów wyboru firmy szkoleniowej 171 12. Formularz specyfikacji potrzeby szkoleniowej (SPS) 173
Spis ilustracji 179
Spis tabel 181
Indeks 183