Stosunki pracy w samorządzie terytorialnym / Helena Szewczyk

Książka zawiera omówienie wszystkich najważniejszych zagadnień dotyczących stosunków pracy w samorządzie terytorialnym, w tym m.in.: stron stosunku pracy, nawiązania, zmiany, ustania i treści stosunku pracy, rozstrzygania sporów o roszczenia ze stosunku pracy. W opracowaniu przedstawiono istotne wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem w tym zakresie przepisów prawnych oraz zaproponowano rozstrzygnięcie tych wątpliwości na podstawie obszernej literatury prawniczej oraz bogatego orzecznictwa sądowego. Praca zawiera także analizę problematyki dotyczącej zbiorowego prawa pracy w samorządzie terytorialnym. Publikacja przeznaczona jest dla sędziów, adwokatów, radców prawnych, pracowników działów kadr, członków związków zawodowych, pracowników samorządowych, inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy. Zainteresuje także przedstawicieli nauki i studentów wydziałów prawa, administracji, zarządzania oraz ekonomii.

Wykaz skrótów 11
Wstęp 15
Rozdział I Służba publiczna w samorządzie terytorialnym w Polsce 17
1. Międzynarodowe oraz ponadnarodowe aspekty służby publicznej 17
2. Ewolucja idei służby publicznej w samorządzie terytorialnym 22
3. Samorządowa służba cywilna (uwagi de lege ferenda) 29
Rozdział II Źródła prawa pracy w samorządzie terytorialnym 40
1. Powszechne źródła prawa pracy 40
1.1. Konstytucja RP 40
1.2. Kodeks pracy i inne przepisy powszechnego prawa pracy 41
1.3. Ustawa o pracownikach samorządowych 43
2. Ustawy ustrojowe i inne ustawy samorządowe 44
3. Prawo miejscowe 45
4. Autonomiczne źródła prawa pracy 46
4.1. Układy zbiorowe pracy 46
4.2. Akty wewnątrzzakładowe 47 Rozdział III Podmioty stosunków pracy w samorządzie terytorialnym 54
1. Pracodawca w samorządzie terytorialnym 54
2. Zakres pojęcia "pracownik samorządowy" 66
2.1. Uwagi ogólne 66
2.2. Kryterium wyodrębnienia pracowników samorządowych z ogółu zatrudnionych 67
2.3. Pracownicy zatrudnieni w urzędach gminy, w jej jednostkach pomocniczych oraz w gminnych jednostkach i zakładach budżetowych 69
2.4. Starostwa i powiatowe jednostki organizacyjne jako miejsca zatrudnienia pracowników 73
2.5. Pracownicy zatrudnieni w urzędach marszałkowskich i wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych 74
2.6. Pracownicy zatrudnieni w pozostałych strukturach samorządowych 76
2.7. Wyłączenia z grona pracowników samorządowych 77
3. Pracownicza zdolność prawna pracowników samorządowych 81
3.1. Uwagi wprowadzające 81
3.2. Obowiązek posiadania obywatelstwa polskiego 85
3.3. Wymóg korzystania z pełni praw publicznych oraz pełnej zdolności do czynności prawnych 90
3.4. Kwalifikacje wymagane w samorządzie terytorialnym oraz posiadanie średniego wykształcenia 91
3.5. Niekaralność za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia
publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe 93
3.6. Wymóg posiadania nieposzlakowanej opinii 94
3.7. Skutki zatrudniania osób niespełniających rygorów selekcyjnych 97
Rozdział IV Nawiązanie stosunku pracy w samorządzie terytorialnym 101
1. Nabór powszechny do pracy w samorządowych jednostkach organizacyjnych 101
1.1. Zasady naboru powszechnego 101
1.2. Procedura naboru powszechnego 105
2. Stanowisko (rodzaj pracy) jako kryterium podziału pracowników samorządowych 119
2.1. Uwagi ogólne 119
2.2. Stanowiska urzędnicze w samorządzie terytorialnym 123
2.3. Stanowisko sekretarza urzędu gminy (starostwa powiatowego, urzędu marszałkowskiego) 125
2.4. Stanowiska doradców i asystentów w jednostkach samorządu terytorialnego 127
2.5. Stanowiska pomocnicze i obsługi w samorządowych jednostkach organizacyjnych 129
3. Ogólna charakterystyka podstaw nawiązania stosunku pracy w samorządzie terytorialnym 130
4. Wybór jako podstawa prawna zatrudnienia w samorządzie terytorialnym 137
5. Powołanie jako podstawa pracowniczego zatrudnienia w samorządzie terytorialnym 152
6. Mianowanie jako podstawa prawna zatrudniania pracowników samorządowych (uwagi de lege ferenda) 158
7. Umowa o pracę jako podstawa nawiązania stosunku pracy z pracownikiem samorządowym 163
7.1. Służba przygotowawcza 163
7.2. Zawarcie umowy o pracę na czas określony z pracownikiem samorządowym 167
Rozdział V Zmiana i zawieszenie stosunku pracy pracowników samorządowych 176
1. Zmiana treści stosunku pracy w służbie publicznej - zagadnienia ogólne 176
2. Zmiana treści stosunku pracy w samorządzie terytorialnym 179
2.1. Uwagi wstępne 179
2.2. Przeniesienie pracownika samorządowego na wyższe stanowisko w tym samym urzędzie (awans wewnętrzny) 181
2.3. Czasowe powierzenie wykonywania innej pracy pracownikowi samorządowemu 182
2.4. Przeniesienie pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym na inne stanowisko w razie reorganizacji urzędu 186
2.5. Przeniesienie pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym na inne stanowisko w innym urzędzie w tej samej bądź innej miejscowości 190
3. Zawieszenie stosunku pracownika samorządowego w razie tymczasowego aresztowania 195
Rozdział VI Ustanie stosunków pracy z wyboru oraz z powołania w samorządzie terytorialnym 201
1. Stosunki pracy z wyboru w samorządzie a trwałość zatrudnienia 201
1.1. Uwagi wprowadzające 201
1.2. Mechanizm ustania stosunku pracy pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru 202
1.3. Składniki stabilizacji zatrudnienia pracowników sprawujących swe funkcje na podstawie wyboru w samorządzie 213
2. Elementy stabilizacji zatrudnienia powołanych pracowników samorządowych 223
3. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru oraz powołania 236
Rozdział VII Uprawnienia pracowników samorządowych 245
1. Wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatki do wynagrodzenia 245
1.1. Wynagrodzenie zasadnicze 245
1.2. Dodatek stażowy i inne dodatki do wynagrodzenia zasadniczego 249
1.3. Nagroda jubileuszowa i inne nagrody pracownicze 251
2. Inne świadczenia związane z pracą 258
3. Ustalanie warunków wynagradzania pracowników samorządowych w układach zbiorowych pracy i w regulaminach wynagradzania 262
Rozdział VIII Szczególne obowiązki pracowników samorządowych 268
1. Uwagi wprowadzające 268
2. Katalog podstawowych obowiązków z art. 24 u.p.s. 270
3. Obowiązki kwalifikowane pracowników samorządowych 284
3.1. Obowiązek przestrzegania czasu pracy 284
3.2. Obowiązek wykonywania poleceń służbowych 297
3.3. Obowiązek powstrzymywania się od dodatkowych zajęć 301
4. Obowiązki dodatkowe pracowników samorządowych 308
4.1. Zakaz podległości służbowej między krewnymi i powinowatymi w tej samej jednostce samorządowej 308
4.2. Obowiązek poddania się okresowym ocenom kwalifikacyjnym 311
4.3. Obowiązek złożenia oświadczenia o prowadzeniu działalności gospodarczej 314
4.4. Obowiązek złożenia oświadczenia o stanie majątkowym 316
Rozdział IX Zbiorowe prawo pracy a samorząd terytorialny 323
1. Prawo zrzeszania się osób zatrudnionych w samorządzie terytorialnym w związkach zawodowych 323
1.1. Uwagi wprowadzające 323
1.2. Zakres wolności zrzeszania się pracowników samorządowych w związkach zawodowych 326
1.3. Wpływ związków na stanowienie prawa 327
2. Zbiorowe spory pracy w samorządzie terytorialnym 332
2.1. Uwagi ogólne 332
2.2. Strony w sporach zbiorowych 333
2.3. Wyłączenie prawa do strajku w samorządzie terytorialnym 335
3. Układy zbiorowe pracy a samorząd terytorialny 344
Zakończenie 349
Bibliografia 361
Orzecznictwo 385
Akty normatywne 393