Publikacja w sposób kompleksowy prezentuje teoretyczne i praktyczne zagadnienia dotyczące organizacji systemów kontroli zarządczej i realizacji skutecznego audytu wewnętrznego w jednostkach na różnych poziomach sektora samorządowego, czyli w urzędach marszałkowskich, starostwach powiatowych, urzędach gmin oraz nadzorowanych i podległych jednostkach samorządowych.
W książce udzielono odpowiedzi na następujące pytania:
Jak należy realizować zasadę jawności gospodarowania środkami publicznymi w jednostkach samorządu terytorialnego?
Jakie są cele i zadania kontroli zarządczej w jednostkach samorządu terytorialnego według obecnie obowiązujących regulacji?
Jaką rolę odgrywają audytorzy wewnętrzni w jednostkach samorządu terytorialnego oraz jakie wymogi ich dotyczą?
Co należy rozumieć pod pojęciem audytu śledczego i co jest jego przedmiotem?
Jakie są zadania kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego przy realizacji zamówień publicznych?
Jak należy zorganizować system kontroli zarządczej w urzędzie marszałkowskim, starostwie powiatowym, urzędzie gminy oraz nadzorowanych i podległych jednostkach samorządowych?
Jakie cele i zadania realizuje audyt wewnętrzny w tych jednostkach?
Autorzy publikacji to pracownicy naukowi i praktycy zatrudnieni w jednostkach sektora finansów publicznych, będący absolwentami specjalności lub studiów podyplomowych z zakresu kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego.
Książka polecana jest kadrze kierowniczej i specjalistom w jednostkach samorządu terytorialnego oraz innych jednostkach sektora finansów publicznych, w szczególności skarbnikom, księgowym, audytorom wewnętrznym, kontrolerom, a także biegłym rewidentom. Będzie przydatna również słuchaczom studiów podyplomowych z zakresu finansów publicznych, rachunkowości budżetowej, kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego, a także studentom pierwszego i drugiego stopnia na specjalnościach związanych z szeroko rozumianymi finansami publicznymi.
Wprowadzenie 9
Rozdział 1. Funkcje oraz zadania kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego w jednostkach samorządu terytorialnego (Elżbieta Izabela Szczepankiewicz) 15 1.1. Zasada jawności gospodarowania środkami publicznymi w jednostkach samorządu terytorialnego 17 1.2. Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego 19 1.3. Audyt wewnętrzny w jednostkach samorządu terytorialnego 34 1.4. Kontrola zarządcza a audyt wewnętrzny - podsumowanie charakteru i zadań 47 Literatura 54
Rozdział 2. Audyt śledczy w jednostkach sektora finansów publicznych (Aldona Kamela-Sowińska) 61 2.1. Pojęcie obrotu gospodarczego i jego ochrony 62 2.2. Oszustwo jako przestępstwo 63 2.3. Korupcja 72 2.4. Pojęcie audytu śledczego 75 2.5. Audyt śledczy a audyt wewnętrzny i zewnętrzny 78 2.6. Zakres audytu śledczego 81 2.7. Obszary usług audytu śledczego 82 2.8. Techniki służące wykrywaniu oszustw gospodarczych 83 2.9. Wybrane techniki służące wykrywaniu oszustw księgowych 85 Literatura 87
Rozdział 3. Kontrola zarządcza i audyt wewnętrzny jako instrumenty zmniejszające naruszenie dyscypliny finansów publicznych w zamówieniach publicznych (Ryszard Żółtowski) 91 3.1. Ogólna problematyka zamówień publicznych w związku z praktyką i rygorem funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego 92 3.2. Cele, zasady i znaczenie kontroli zarządczej w nadzorowaniu dyscypliny finansów publicznych 101 3.3. Rola audytu wewnętrznego i jego znaczenie dla spójności systemu kontroli oraz dyscypliny finansów publicznych w zamówieniach publicznych 105 Literatura 111
Rozdział 4. Organizacja systemu kontroli zarządczej w urzędzie marszałkowskim (Joanna Klak) 116 4.1. Cele kontroli zarządczej w urzędzie marszałkowskim 117 4.2. Odpowiedzialność za wdrożenie i zapewnienie funkcjonowania kontroli zarządczej w urzędzie marszałkowskim 119 4.3. System kontroli zarządczej w jednostce na przykładzie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu 120 Literatura 144
Rozdział 5. Organizacja audytu wewnętrznego w urzędzie marszałkowskim (Aleksandra Szyba) 148 5.1. Rola i zadania audytu wewnętrznego w urzędzie marszałkowskim 149 5.2. Regulacje w zakresie audytu wewnętrznego w urzędzie marszałkowskim 154 5.3. Organizacja komórki audytu wewnętrznego w urzędzie marszałkowskim 157 5.4. Metodyka audytu wewnętrznego w urzędzie marszałkowskim 161 Literatura 180
Rozdział 6. Zarządzanie ryzykiem jako przedmiot audytu wewnętrznego w starostwie powiatowym (Katarzyna Młynarczyk) 184 6.1. Starostwo powiatowe jako podmiot narażony na ryzyko 185 6.2. Cele, rodzaje i funkcje audytu wewnętrznego w starostwie powiatowym 194 6.3. Audyt wewnętrzny jako narzędzie kontroli ryzyka działalności jednostki na przykładzie Starostwa Powiatowego w Ostrowie Wielkopolskim 200 Literatura 219
Rozdział 7. Funkcjonowanie kontroli zarządczej i rola audytu wewnętrznego w urzędzie miasta i gminy (Marta Witkowska) 223 7.1. Regulacje dotyczące kontroli zarządczej w urzędzie miasta i gminy 225 7.2. Organizacja urzędu miasta i gminy oraz proces wdrażania systemu kontroli zarządczej w urzędzie 226 7.3. Audyt wewnętrzny jako narzędzie wspierające funkcjonowanie kontroli zarządczej w urzędzie miasta i gminy 235 7.4. Ocena wpływu kontroli zarządczej na działalność urzędu miasta i gminy 240 Literatura 249
Rozdział 8. Kontrola zarządcza w samorządowych instytucjach kultury (Agnieszka Luma) 253 8.1. Specyfika funkcjonowania instytucji kultury w sektorze publicznym 254 8.2. Regulacje dotyczące działalności i kontroli zarządczej w instytucjach kultury 256 8.3. Cele i zadania kontroli zarządczej w instytucjach kultury 258 8.4. Organizacja systemu kontroli zarządczej w samorządowych instytucjach kultury na przykładzie biblioteki 262 Literatura 281