Egzekucja obowiązków szkolnego i nauki / Magdalena Czuba-Wąsowska, Katarzyna Mańko

Publikacja Egzekucja obowiązków szkolnego i nauki zawiera kompleksowe opracowanie kwestii odpowiedzialności za realizację obowiązków edukacyjnych: obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki oraz kontroli i egzekucji ich spełniania. W książce wiele uwagi poświęcono także edukacji domowej. Opracowanie zawiera wnikliwą analizę przepisów, orzecznictwa i doktryny. Jego praktyczne zastosowanie ułatwia wyciąg przepisów, ze szczególnym uwzględnieniem wprowadzanych od 2009 r. zmian związanych z obniżaniem tzw. wieku szkolnego oraz propozycję procedury egzekucyjnej dla wydziałów edukacji oraz dyrektorów szkół wraz formularzami pism stosowanych w egzekucji. Książka stanowi kompendium wiedzy o egzekucji obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, które przydatne będzie praktykom oraz wszystkim zainteresowanym prawem oświatowym.

Wykaz skrótów 11
Wstęp 13
Rozdział 1 Pojęcie i istota obowiązku szkolnego i obowiązku nauki - zagadnienia wstępne 15
Podsumowanie 26
Rozdział 2 Prawo do nauki i obowiązek szkolny - źródła prawa 28
2.1. Miejsce obowiązku szkolnego w systemie prawa krajowego 28
2.2. Prawo do nauki i obowiązek szkolny w prawie Unii Europejskiej 29
2.3. Prawo do nauki i obowiązek szkolny w prawie międzynarodowym 35
2.3.1. Klasyfikacja praw człowieka 36
2.3.2. Koncepcja prawa do nauki i obowiązku szkolnego w prawie międzynarodowym 39
2.3.2.1. Prawo do nauki sensu stricto - wskazania dotyczące jego realizacji 41
2.3.2.2. Prawo do nauki a poszanowanie praw rodziców 44
2.3.2.3. Cele prawa do nauki 45
2.3.2.4. Umocowanie edukacji domowej w prawie międzynarodowym 48
2.4. Prawo do nauki i obowiązek szkolny w europejskim systemie ochrony praw człowieka 50
2.5. Prawo do nauki i obowiązek szkolny w polskim porządku prawnym 51
2.5.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. 51
2.5.2. Ustawa o systemie oświaty z 1991 r 53
2.5.3. Akty wykonawcze do ustawy o systemie oświaty z 1991 r. 53
Rozdział 3 Obowiązki: rocznego przygotowania przedszkolnego, szkolny i nauki - etapy, formy (w tym miejsce) ich spełniania 57
3.1. Poszczególne etapy obowiązku edukacyjnego zgodnie z ustawą… o systemie oświaty 58
3.1.1. Etap pierwszy - wychowanie przedszkolne 58
3.1.1.1. Wcześniejsze rozpoczęcie wychowania przedszkolnego 61
3.1.1.2. Wydłużenie okresu wychowania przedszkolnego 62
3.1.1.3. Obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne 62
3.1.2. Etap drugi - obowiązek szkolny właściwy 64
3.1.2.1. Wcześniejsze rozpoczęcie realizacji obowiązku szkolnego 66
3.1.2.2. Odroczenie momentu rozpoczęcia obowiązku szkolnego 68
3.1.2.3. Etapy realizacji "właściwego" obowiązku szkolnego 69
3.1.3. Etap trzeci - obowiązek nauki 69
3.1.4. Indywidualny program lub tok nauki 71
3.2. Spełnianie obowiązku edukacyjnego poza szkołą 73
3.2.1. Indywidualne obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne i indywidualne nauczanie 73
3.2.2. Edukacja domowa 76
3.2.2.1. Jak rozpocząć edukację domową? 80
3.2.2.2. Zezwolenie 86
3.2.2.3. Sytuacja prawna ucznia spełniającego obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza przedszkolem lub szkołą 88
3.3. Systematyka szkół w systemie oświaty 93
3.4. Podsumowanie 100
Rozdział 4 Odpowiedzialność za realizację obowiązku edukacyjnego oraz kontrola jego spełniania 101
4.1. Odpowiedzialność za realizację obowiązku edukacyjnego 101
4.2. Obowiązki osób objętych obowiązkiem edukacyjnym oraz ich rodziców 102
4.2.1. Obowiązki ucznia 102
4.2.2. Obowiązki rodziców 102
4.2.2.1. Prawne formy opieki nad dzieckiem a obowiązek edukacyjny 102
4.2.2.2. Obowiązki rodziców wynikające z obowiązku edukacyjnego dzieci i młodzieży 104
4.2.2.2.1. Obowiązki z zakresu prawa administracyjnego, których niespełnienie niesie konsekwencje administracyjnoprawne 106
4.2.2.2.2. Obowiązki o charakterze społecznym, których niespełnienie może być przedmiotem postępowania sądu rodzinnego 106
4.3. Kontrola spełniania obowiązku edukacyjnego przez organy administracji publicznej 107
4.3.1. Pojęcie kontroli a kontrola spełniania obowiązku szkolnego i nauki 107
4.3.2. Podmioty obowiązane do kontroli spełniania obowiązku edukacyjnego 108
4.3.3. Formy kontroli spełniania obowiązków szkolnego i nauki 109
4.3.4. Zasięg terytorialny kontroli spełniania obowiązku edukacyjnego 110
4.3.5. Obowiązki dyrektora szkoły publicznej o określonym obwodzie 112
4.3.6. Obowiązki dyrektorów szkół innych niż publiczne prowadzone przez jednostkę samorządu terytorialnego 113
4.3.7. Obowiązki organu prowadzącego szkołę 114
4.3.8. Rola poradni psychologiczno-pedagogicznych w zakresie kontroli 117
4.3.9. Procedura kontroli obowiązku edukacyjnego 117
4.3.10. Rola kuratora oświaty 118
4.3.11. Podsumowanie 119
Rozdział 5 Egzekucja obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki 124
5.1. Uwagi ogólne 124
5.2. Kiedy obowiązek edukacyjny podlega egzekucji administracyjnej? 124
5.3. Charakter prawny obowiązku edukacyjnego w egzekucji administracyjnej 127
5.4. Postępowanie egzekucyjne zgodnie z ustawą o postępowaniu egzekucyjnym w administracji 129
5.4.1. Podmioty w postępowaniu egzekucyjnym w administracji 130
5.4.1.1. Organ egzekucyjny 130
5.4.1.2. Wierzyciel 131
5.4.1.3. Zobowiązany 132
5.4.1.4. Inne podmioty uczestniczące w postępowaniu egzekucyjnym 133
5.4.1.5. Organy pomocnicze 134
5.4.2. Zasady postępowania egzekucyjnego 136
5.4.2.1. Zasada obligatoryjnego podejmowania egzekucji 136
5.4.2.2. Zasada zagrożenia 137
5.4.2.3. Zasada poszanowania praworządności 137
5.4.2.4. Zasada stosowania najmniej uciążliwych środków 138
5.4.2.5. Zasada prawdy obiektywnej 139
5.4.2.6. Zasada niezbędności 140
5.4.2.7. Zasada niezależności postępowania egzekucyjnego 141
5.4.2.8. Zasada stosowania przepisów kodeksu postępowania administracyjnego 142
5.5. Procedura egzekucji rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki 142
5.5.1. Uwagi ogólne 142
5.5.2. Organy kompetentne w procedurze egzekucji obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki 143
5.5.3. Etapy procedury egzekucji obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki 144
5.5.4. Środki egzekucyjne 150
5.5.4.1. Grzywna jako środek egzekucji obowiązku edukacyjnego 151
5.5.4.2. Przymus bezpośredni jako środek egzekucji obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki 156
5.6. Egzekucja obowiązku edukacyjnego uczniów, którzy wyjechali za granicę 160
5.7. Egzekucja obowiązku edukacyjnego osób pełnoletnich, które nie ukończyły 18. roku życia 163
5.8. Egzekucja obowiązku edukacyjnego cudzoziemców mieszkających w Polsce 164
5.9. Zagadnienia techniczno-procesowe w egzekucji obowiązku edukacyjnego 167
5.9.1. Wstrzymanie czynności egzekucyjnych 167
5.9.2. Odstąpienie od czynności egzekucyjnych i egzekucji 167
5.9.3. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego w administracji 168
5.9.4. Umorzenie postępowania egzekucyjnego w administracji 169
5.9.5. Środki prawne (zaskarżenia) w postępowaniu egzekucyjnym w administracji 170
5.9.6. Koszty postępowania egzekucyjnego w administracji 176
5.10. Inne działania w zakresie egzekucji obowiązku szkolnego i obowiązku nauki 177
5.11. Podsumowanie 178
5.12. Propozycje procedury egzekucji obowiązku edukacyjnego 180
5.12.1. Propozycja procedury w zakresie egzekucji obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego i obowiązku szkolnego dla dyrektorów publicznych szkół obwodowych 180
5.12.2. Propozycja procedury egzekucji obowiązków rocznego przygotowania przedszkolnego i obowiązku szkolnego dla organu egzekucyjnego (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) 184
5.12.3. Propozycja procedury w zakresie egzekucji obowiązku nauki dla wójta, burmistrza, prezydenta miasta 186
Załączniki 187
Bibliografia 203
Orzecznictwo 207