Monografia
Bezpieczeństwo ekonomiczne. Wyzwania dla zarządzania państwem to udana próba wieloaspektowego podejścia do tytułowego zagadnienia. Bezpieczeństwo ekonomiczne rozpatrywane jest na gruncie różnych dyscyplin naukowych. Przede wszystkim jest to ekonomia, ale także prawo, politologia i nauki o zarządzaniu.
Pracę charakteryzuje ogromna aktualność.
Dotyczy ona ekonomii i mechanizmu rynkowego w świetle kryzysu finansowego, percepcji bezpieczeństwa ekonomicznego oraz wyzwań stojących przed zarządzaniem tym bezpieczeństwem; następnie zagrożeń i konsekwencji globalnego kryzysu finansowego i związanego z tym zarządzania stabilnością rynku finansowego, europejskiej optymalizacji rozwoju gospodarczego oraz współzależności, jakie występują pomiędzy prowadzoną polityką zagraniczną oraz gospodarką nieoficjalną a bezpieczeństwem ekonomicznym. Ponadto omawia prawne uwarunkowania bezpieczeństwa ekonomicznego, w tym zmiany podatków i ich pobór, a także ubezpieczenia społeczne w kontekście bezpieczeństwa socjalnego obywateli.
Tak rozległy obszar dociekań naukowych powoduje, że monografia jest nie tylko dziełem naukowym, ale może pełnić rolę podręcznika adresowanego do studentów kierunku bezpieczeństwo i pokrewnych, jak również studentów ekonomii, zarządzania i nauk o politykach publicznych.
Prof. dr hab. Barbara Kożuch
O autorach 9
Wprowadzenie 11
1. Ekonomia i mechanizm rynkowy w świetle kryzysu finansowego 17 Janina Godłów-Legiędź
Wstęp 17
1.1. Formalizm a idea integracji nauk społecznych 18
1.2. Powrót do idei Adama Smitha i Thorsteina Veblena. Znaczenie podziału pracy i instytucji 28
1.3. Instytucjonalna analiza funkcji państwa i rynku z perspektywy trwającego kryzysu 43
1.4. Odpowiedzialność ekonomistów i granice wiedzy ekonomicznej 52
Wnioski 64
Bibliografia 66
2. Percepcja bezpieczeństwa ekonomicznego i wyzwania dla zarządzania nim w XXI wieku 69 Konrad Raczkowski
Zamiast wstępu - bezpieczeństwo w XXI wieku 69
2.1. Bezpieczeństwo w wymiarze ekonomicznym 75
2.2. Ekonomika bezpieczeństwa a bezpieczeństwo ekonomiczne 84
2.3. Metafora domu w zarządzaniu bezpieczeństwem ekonomicznym państwa 92
2.4. Geoekonomia i wojny gospodarcze 95
2.5. Predykcja i współczesne mierniki bezpieczeństwa ekonomicznego 103
2.6. Postulowany wymiar zarządzania bezpieczeństwem ekonomicznym państwa 119
Wnioski 142
Bibliografia 143
3. Zagrożenia i konsekwencje globalnego kryzysu finansowego w XXI wieku 149 Konrad Raczkowski
Wstęp 149
3.1. Cechy zdarzeń o charakterze kryzysowym w gospodarce międzynarodowej 151
3.2. Patologie globalnego kryzysu finansowego 154
3.3. Prawdziwe źródła kryzysów finansowych? 173
3.4. Winni kryzysu finansowego 176
3.5. Dekalog plag ekonomicznych XXI wieku 182
3.6. Kryzys finansowy i jego skutki dla polskiej gospodarki 185
Wnioski 194
Bibliografia 196
4. Zarządzanie stabilnością rynku finansowego 201 Konrad Raczkowski
Wstęp 201
4.1. Międzynarodowe rynki finansowe w transgranicznym przemieszczaniu kapitału 202
4.2. Europejski system nadzoru finansowego 222
4.3. Skonsolidowany nadzór instytucjonalny nad rynkiem finansowym w Polsce 229
Wnioski 241
Bibliografia 243
5. Europejska optymalizacja rozwoju gospodarczego. Szanse i wyzwania 249 Marta Postuła
Wstęp 249
5.1. Ograniczenia rozwoju gospodarczego w Unii Europejskiej 250
5.2. Nowe rozwiązania w ramach Paktu Stabilności i Wzrostu 253
5.3. Strategia "Europa 2020" a przeciwdziałanie kryzysom 262
5.4. Polska gospodarka po 2008 roku a budowa bezpieczeństwa ekonomicznego 269
5.5. Polski Krajowy Program Reform a cele strategii "Europa 2020" 278
Wnioski 281
Bibliografia 284
6. Polityka zagraniczna a bezpieczeństwo ekonomiczne państwa 285 Krzysztof Szczerski
Wstęp 285
6.1. Państwo i polityka zagraniczna 285
6.2. Globalizacja i nowe uwarunkowania polityki zagranicznej 288
6.3. Polityka a ekonomia w relacjach globalnych 291
6.4. Cele polityki zagranicznej a bezpieczeństwo ekonomiczne 295
6.5. Polityczne środki oddziaływania na bezpieczeństwo ekonomiczne 297
Wnioski - geopolityczne i ekonomiczne dla Polski z perspektywy Unii Europejskiej 300
Bibliografia 301
7. Gospodarka nieoficjalna a system bezpieczeństwa ekonomicznego państwa 303 Dariusz Ćwikowski
Wstęp 303
7.1. Przyczyny uchylania się od opodatkowania 305
7.2. Pojęcie szarej strefy w gospodarce 310
7.3. Rodzaje oszustw podatkowych 313
7.4. Sposoby przeciwdziałania patologiom podatkowym 319
7.5. Konstrukcja opodatkowania nieujawnionych dochodów jako gwarant bezpieczeństwa systemu podatkowego 323
Wnioski 325
Bibliografia 326
8. Prawne uwarunkowania bezpieczeństwa ekonomicznego w Polsce w świetle ustawy o finansach publicznych 329 Tomasz Zaborek
Wstęp 329
8.1. Konstytucyjne podstawy finansów publicznych 330
8.2. Ustawa o finansach publicznych 334
8.3. Zasada legalizmu z perspektywy ustawy o finansach publicznych 337
8.4. Zasada limitowania zadłużenia w ustawie o finansach publicznych 345
8.5. Zasada planowania, gromadzenia i wydatkowania środków publicznych 359
Wnioski 368
Bibliografia 369
9. Podatki i ich pobór a bezpieczeństwo ekonomiczne 371 Artur Krukowski
Wstęp 371
9.1. Potrzeby zmian legislacyjnych w podatkach samorządowych 372
9.2. Ulga z tytułu wychowania dzieci - skutki dla budżetu 378
9.3. Oszustwa w handlu wewnątrzwspólnotowym - skutki finansowe 380
9.4. Jednolity system przymusowej egzekucji świadczeń 390
Wnioski 396
Bibliografia 397
10. Ubezpieczenia społeczne jako podstawowy instrument bezpieczeństwa socjalnego obywateli 401 Agnieszka Chłoń-Domińczak
Wstęp 401
10.1. Typologia systemów ubezpieczeń społecznych oraz krótka charakterystyka systemów ubezpieczeń społecznych w Polsce 402
10.2. Ryzyko w systemie ubezpieczeń społecznych 407
10.3. Bezpieczeństwo systemów ubezpieczeń społecznych w Polsce 416
Wnioski 426
Bibliografia 428
Indeks 429