Filmowe skandale i skandaliści / Jan Kochańczyk

W Hollywood każdy kradnie,
żeby nie być okradzionym.
Charlie Chaplin


Kto powiedział, że noce
są do spania?
Marilyn Monroe


Jeżeli film będzie za krótki,
to dołożę sen!
Luis Bunuel


Dlaczego dwaj najpotężniejsi ludzie Ameryki, szef FBI John Edgar Hoover i magnat prasowy Hearst, wypowiedzieli bezwzględną wojnę sympatycznemu Chaplinowi? - Dlaczego ścigali go zaciekle także agenci Hitlera? - Dlaczego Stalin z kolei wzruszał się i płakał na filmach Chaplina?
Dlaczego Ronald Reagan, który donosił na kolegów-aktorów podczas hollywoodzkiego „polowania na czarownice”, mimo wszystko... cieszył się ich sympatią? Dlaczego późniejsze szaleństwa prezydenta-kowboja zostały uznane za najlepszą rolę Reagana, odegraną po mistrzowsku, wedle precyzyjnego scenariusza?
Jak to się stało, że surowy filozof kina Ingmar Bergman stał się „skandalistą”, a na jego film waliły tłumy podnieconych uczniaków?
Urocza, uczciwa, serdeczna Sophia Loren zamieszana w „skandal stulecia”...

Historia kina była jednocześnie historią przemian obyczajowych i politycznych XX wieku. Taśmy utrwaliły świadomość i podświadomość Homo Sapiens w naszym „nowym, wspaniałym świecie”. Artyści, którzy wywoływali (programowo lub bezwiednie) skandale, pokazywali względność norm obyczajowych i przyczyniali się do ich zmian. Polityczne skandale ujawniały sprzeczności interesów grup społecznych, narodów czy ras.
W kinowym zwierciadle odbijały się twarze  Prospera, Ariela, ale także i rozmaitych Kalibanów współczesnej cywilizacji. Niekiedy to były tylko maski. Zerwanie maski kończyło się skandalem. Często nieprzyjemnym - na ogół jednak bardzo pouczającym. Najciekawsza jest prawda bez makijażu. Także w kinie.

Jan Kochańczyk
Dziennikarz. Absolwent Uniwersytetu Śląskiego (polonistyka).Od roku 1975 – redaktor ogólnopolskiej gazety „Sport” (Katowice).Droga zawodowa: od korektora do zastępcy sekretarza redakcji, kierownika działu publicystyki i szefa redakcji dodatków kolorowych.
Publikacje dotyczące głównie sportów lotniczych, lekkoat-letyki, pływania i problemów ruchu olimpijskiego.
Nagrody dziennikarskie i literackie – miedzy innymi „Grand Prix” prezesa koncernu prasowego RSW (Warszawa) za cykl publikacji dotyczących sportu zawodowego w krajach socjali-stycznych (1989).

Polskie opinie i dyskusje odbiły się wtedy echem także w Związku Radzieckim (epoka pieriestrojki Gorbaczowa) i przyspieszyły reformy ruchu olimpijskiego po naradzie na Kubie.
Nagrody w konkursach na artykuły i opowiadania sportowe.
Od 1991 roku – zastępca redaktora naczelnego tygodnika filmowego „Ekran”, przeniesionego w tym czasie z Warszawy do Katowic (Grupa „Fibak – Noma – Press”).
Od 1994 – zastępca redaktora naczelnego tygodnika „Panorama”. Współpraca z katowickimi redakcjami „Dziennika Śląskiego”, „Wieczoru”, „Integracji Europejskiej” i in.
Wydania książkowe – m. in. „Filmowe skandale i skandaliści” („Twój Styl”, 2005) oraz „Ścigany Roman Polański” (część biograficzna).

Wstęp    8
David Wark Griffith
Rasista!    10
Rudolph Valentino
Milion złamanych serc    16
Luis Bunuel
Brzytwą po oczach    21
Mae West
Nieprzyzwoita kobieta    26
Orson Welles
Od arcydzieła do prostytucji    31
Marlena Dietrich
Anioł w łóżku    37
Leni Riefenstahl
Dotknięcie zła    41
Walt Disney
Wyzyskiwał świnki?    47
Sergiej Eisenstein
Lekcja historii u Stalina    54
Charlie Chaplin
Zemsta Hitlera    59
Alfred Hitchcock
Człowiek, który wiedział za dużo?    65
Ronald Reagan
Przyjazny świadek    71
Brigitte Bardot
Być symbolem...    76
Marilyn Monroe
Pluskwa w każdej ścianie    81
Liz Taylor
Ideał piękna    86
Gualtiero Jacopetti
Pieski świat    91
Ingmar Bergman
Milczenie i cenzura    96
George C. Scott
Oscar wzgardzony    101
Francis Ford Coppola
Tylko koni żal!    105
Stanley Kubrick
Zbrodnia na jawie    110
Bernardo Bertolucci
Ostatnie tango w Paryżu    115
Marco Ferreri
Wielkie żarcie    120
Pier Paolo Pasolini
Sodoma i Gomora    125
Roman Polański
Krótka rozkosz, pokuta długa...    130
Tinto Brass
Kaligula płaci    136
Pedro Almodovar
Hiszpan potrafi!    140
Aleksander Ford
Samobójstwo wielkiego mistrza    144
Jodie Foster
Mroczny obiekt pożądania    149
Sophia Loren
Gwiazda za kratkami    155
Nicholas Meyer
Banda liberałów!    159
Martin Scorsese
Grzesznik bez winy?    163
Eddie Murphy
Pomysł własny?    169
Drew Barrymore
Zagubiona dziewczynka    174
Klaus Kinski
Kocham wszystkie kobiety!    179
Sharon Stone
4 minuty grzechu!    184
Spike Lee
Czarne i białe w kolorze    188
Macaulay Culkin
Urodzony morderca?    192
Abel Ferrara
Po upadku    197
Brandon Lee
Ręka przeznaczenia?    203
River  Phoenix
Balansowanie na linie    207
Federico Fellini
Niewierny mąż!    211
Keanu Reeves
Nie był na własnym ślubie!    215
Tom Cruise
Zwycięska walka wampira    219
David Cronenberg
Zabójcza rozkosz    226
Milosz Forman
Pornograficzna wolność    230
Lew Rywin
Zwycięstwo telewizji    235
Mel Gibson
Tak było?    239
Michael Moore
Prywatna wojna z Bushem    245
Na zakończenie:
Sensacja, której nie było!    250
Gerard Philipe
Zaproszenie na egzekucję?    250
Bibliografia:    266