Miasto / Walerian Pidmohylny

Brawurowo nowoczesne, miejscami mocno polemiczne, ironizujące oraz intertekstualne. Miasto jest kolejnym arcydziełem rozstrzelanego odrodzenia wydanym nakładem Kolegium Europy Wschodniej.

CZŁOWIEK Stepan Radczenko, lat dwadzieścia sześć. Sierota. Amator książek i ciężkiej pracy. Za sobą ma rewolucje, wojny i krótkie romanse, przed sobą – dostojne i owocne życie. Wierzy w postęp i szczęście ludzkości. Przyjechał studiować, chce się wyuczyć i czmychnąć z powrotem na cichą ukraińską wieś. Robotny, ambitny, naiwny, trochę nerwus.

MIASTO Kijów połowy lat dwudziestych XX wieku. Szerokie bulwary, strzeliste gmachy, amerykańskie kino, jazz, fokstrot. W starych i nowych murach żyją niedobitki dawnej burżuazji i sól odnowionej ziemi – proletariat. Arena konfliktu między indywidualnym a kolektywnym. Miejsce mocy i upadku. Z człowieka w mieście rychło wyjdzie zwierz.

MIŁOŚĆ Jej płomień tylko przez chwilę miota iskry, później gotujemy na nim barszcz.

REWOLUCJA Obaliła trony, rozepchnęła granice, przepędziła człowieka pracy ze wsi do miasta. Wizje świetlanej przyszłości dają bohaterom tyleż nadziei, co niepokoju.

LITERATURA Niesie zaszczyty i profity. Piórem można wiele zwojować. Sercem miasta jest drukarnia.

POWIEŚĆ Ukazała się wiosną 1928 roku. Miasto Waleriana Pidmohylnego to ukraińska klasyka – ironiczna, prowokacyjna i zadziwiająco aktualna. Poznajcie Stepana. Wątpliwe, czy go pokochacie.

Walerian Pidmohylny (1901–1937) – ukraiński pisarz, krytyk literacki, pedagog, tłumacz. Autor licznych opowiadań, nowel i trzech powieści (ostatniej nie ukończył). Słynie z prozy filozoficzno-psychologicznej. Przełożył na język ukraiński m.in. utwory Denisa Diderota, Honoré de Balzaca, Stendhala, Gustava Flauberta, Victora Hugo i Woltera. W 1934 roku aresztowany przez NKWD za rzekomy „terroryzm”, więzień łagru na Wyspach Sołowieckich, rozstrzelany podczas stalinowskiego Wielkiego Terroru.

Marcin Gaczkowski (ur. 1982) – literaturoznawca i historyk, publicysta, radiowiec, tłumacz literatury ukraińskiej, miłośnik widzialnego i niewidzialnego Kijowa.