Kalejdoskop 01/2023 / Opracowanie zbiorowe

Kino faktów czy atrakcji

Dokumentaliści opowiadają na ekranie o tragediach i szczęściu, niezwykłych zjawiskach i wyjątkowych ludziach. Relacjonują wojny i dostrzegają heroizm – również anonimowe zmaganie się ze złem i walkę o godność. Ich filmy pełnią funkcję lustra, w którym nieustannie przegląda się społeczeństwo. Postępująca rewolucja cyfrowa ułatwiła wiele rzeczy, jednocześnie niejedno przewartościowała. Rośnie ilość materiałów filmowych krążących w internecie. Dominują powierzchowne formaty telewizyjne nastawione na szybkie (i na krótko) zaspokojenie wiecznie głodnych mediów. Co prawda portale streamingowe łakną kontentu, dlatego otworzyły się na filmy dokumentalne, dla których przez lata jedynym oknem na świat były festiwale. Komercyjne nachylenie portali sprawia jednak, że w cenie są tu przede wszystkim celebryckie tematy, realizacyjne fajerwerki i wizualne atrakcje. A nie bolesna czy niewygodna prawda. Na szczęście wciąż niemało jest twórców, którzy potrafią znaleźć sposób, by z kamerą cierpliwe przyglądać się światu.

14 Na brzegu świata. Wierszowany felieton Andrzeja Poniedzielskiego

16 Niecierpliwe oko. Krzysztof Jajko pisze o tym, jak pod wpływem rozwoju technologii zmienia się film dokumentalny

20 Pamiętajmy o Białorusi. Werdykty jurorskie 32. Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu w Łodzi puentuje Jakub Wiewiórski

24 Czego się boisz? Wojny. Agata Gwizdała rozmawia z Elwirą Niewierą, współreżyserką filmu „Syndrom Hamleta”

26 Wymyślony Lwów. O nowej książce Ziemowita Szczerka pisze Paulina Ilska

28 Królikiewicz. Na wylot. Felieton Łukasza Maciejewskiego

30 Książki się wspierają. Z Jerzym Jarniewiczem, laureatem Nagrody Literackiej „Nike” oraz Łódzkiej Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima, rozmawia Paulina Ilska

33 Galeria Kalejdoskopu – prezentujemy malarstwo naiwne Feliksa Smolińskiego

38 Narodziny gwiazdy. O twórczości Aubreya Williamsa Aleksandra Talaga-Nowacka rozmawia z Jakubem Gawkowskim z Muzeum Sztuki w Łodzi

43 Jak mówić o świecie. Relacja Aleksandry Talagi-Nowackiej z 6. Łódź Young Fashion

46 Uchylone drzwi do kultury. O nowym portalu streamingowym „Drzwi do Kultury” z Arturem Michalakiem rozmawia Bogdan Sobieszek

48 Pewnego razu przy placu Dąbrowskiego. Magdaleny Sasin recenzja spektaklu „Dziewczyna z Dzikiego Zachodu” w Teatrze Wielkim w Łodzi

50 Hobbit, uważaj! Paulina Ilska recenzuje spektakl „Hobbit” w Teatrze im. Jaracza w Łodzi

52 Filmoznawcy podają na bramkę. O książce „Rozpowszechnianie filmów w Polsce Ludowej w latach 1944-1956” pisze Łukasz Biskupski

54 Gloria, gloria... O sztuce sakralnej i życiu ks. Tadeusza Furdyny pisze Piotr Grobliński

58 Ruchem nie szastać. Rozmowa Magdaleny Sasin z Janiną Niesobską, tancerką, reżyserką ruchu i choreografką

61 Wyposażenie wnętrza. Felieton Łukasza Barysa

62 Odbarwione. O nowych wersjach kultowych komiksów pisze Piotr Kasiński

64 Miasto po godzinach. Piotr Grobliński był w Satrym Młynie, nowej siedzibie Miejskiego Ośrodka Kultury w Zgierzu

66 Bizantyjska szarość. Felieton Dariusza Bilskiego

68 Lew ekranu. Felieton Mieczysława Kuźmickiego

69 Kalendarium