Publiczne uczelnie zawodowe w procesie rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce / Artur Zimny

W monografii podjęta została próba określenia znaczenia publicznych uczelni zawodowych w procesie rozwoju społeczno-gospodarczego na szczeblu regionalnym i lokalnym. Rezultaty przeprowadzonych analiz, opartych na wskaźnikach statystycznych, opiniach respondentów oraz strategiach rozwoju jednostek samorządu terytorialnego, uzupełnione obserwacjami i doświadczeniami zdobytymi przez autora w ciągu blisko 20 lat funkcjonowania w publicznej uczelni zawodowej, pozwoliły na opracowanie spodziewanych i pożądanych modeli funkcjonowania omawianych szkół wyższych, zmierzających do wzmocnienia ich roli w rozwoju miast, powiatów i podregionów, na terenie których są zlokalizowane.

Skoncentrowanie uwagi na współpracy publicznych uczelni zawodowych z otoczeniem społeczno-gospodarczym oraz budowaniu partnerskich relacji z różnymi podmiotami, opartych na zaangażowaniu i wzajemnym zaufaniu, a w konsekwencji umiejscowienie prowadzonych rozważań w kontekście trzech teorii wpisujących się w aktualną dyskusję nad rozwojem, a mianowicie: teorii instytucji (nowej ekonomii instytucjonalnej), teorii kapitału społecznego oraz teorii regionu uczącego się, miało na celu ograniczenie luki w polskiej literaturze ekonomicznej, w której wpływ szkolnictwa wyższego na procesy rozwojowe jest rozpatrywany przede wszystkim przez pryzmat teorii kapitału ludzkiego.

Praca, wpisując się w nurt badań nad rozwojem społeczno-gospodarczym, jest próbą wzbogacenia dorobku nauk ekonomicznych o zagadnienia dotyczące roli publicznego wyższego szkolnictwa zawodowego w kreowaniu procesów rozwojowych poza metropoliami oraz na obszarach, które można by określić mianem obszarów problemowych. Rezultaty badań empirycznych i rozważań o charakterze koncepcyjnym mogą być przydatne dla osób zarządzających publicznymi uczelniami zawodowymi oraz podmiotów współpracujących z tymi uczelniami. Warto podkreślić, że problematyka pracy wpisuje się w prowadzoną obecnie szeroką dyskusję nad zmianami w polskim systemie szkolnictwa wyższego.

Wstęp 9

Rozdział 1
Rozwój społeczno-gospodarczy jako obszar badań ekonomii 19
1.1. Natura i złożoność rozwoju społeczno-gospodarczego 19
1.2. Wiedza wśród uwarunkowań rozwoju społeczno-gospodarczego 27
1.3. Wybrane teorie rozwoju społeczno-gospodarczego 33
1.4. Ewolucja mierników rozwoju społeczno-gospodarczego 47
1.5. Specyfika rozwoju społeczno-gospodarczego na szczeblu regionalnym i lokalnym 56
1.6. Podsumowanie 68

Rozdział 2
Szkolnictwo wyższe jako determinanta rozwoju społeczno-gospodarczego 71
2.1. Geneza, ewolucja i struktura szkolnictwa wyższego 71
2.2. Wpływ edukacji na poziomie wyższym na kreowanie kapitału ludzkiego 77
2.3. Rola szkół wyższych w rozwoju społeczeństwa wiedzy i gospodarki opartej na wiedzy 84
2.4. Przesłanki i korzyści współpracy uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym 92
2.5. Miejsce szkolnictwa wyższego w strategiach rozwoju społeczno-gospodarczego rożnych szczebli terytorialnych 107
2.6. Podsumowanie 117

Rozdział 3
Uwarunkowania, stan i perspektywy publicznych uczelni zawodowych w Polsce 119
3.1. Portret polskiego systemu szkolnictwa wyższego 119
3.2. Rys historyczny wyższego szkolnictwa zawodowego do 1989 roku 134]
3.3. Prawne, organizacyjne i finansowe aspekty funkcjonowania publicznych uczelni zawodowych 141
3.4. Misje, wizje i cele strategiczne publicznych uczelni zawodowych 159
3.5. Kluczowe problemy i wyzwania rozwoju publicznych uczelni zawodowych 167
3.6. Podsumowanie 180

Rozdział 4
Wieloaspektowa analiza znaczenia publicznych uczelni zawodowych w procesie rozwoju społeczno-gospodarczego 183
4.1. Uwagi metodyczne 183
4.1.1. Cel, zakres i metodyka badań 183
4.1.2. Analiza wskaźników statystycznych 185
4.1.3. Analiza opinii respondentów 196
4.1.4. Analiza strategii rozwoju 201
4.1.5. Wskaźnik wielowymiarowy MIVS 202
4.2. Funkcjonowanie publicznych uczelni zawodowych a proces rozwoju społeczno-gospodarczego w świetle wskaźników statystycznych 206
4.2.1. Analiza jednowymiarowa 206
4.2.2. Analiza wielowymiarowa 216
4.3. Funkcjonowanie publicznych uczelni zawodowych a proces rozwoju społeczno-gospodarczego w świetle opinii respondentów 229
4.3.1. Analiza opinii władz uczelni 229
4.3.2. Analiza opinii władz samorządowych 236
4.3.3. Analiza opinii pracodawców 245
4.3.4. Analiza opinii studentów 255
4.4. Funkcjonowanie publicznych uczelni zawodowych a proces rozwoju społeczno-gospodarczego w świetle strategii rozwoju regionalnego i lokalnego 262
4.4.1. Analiza strategii rozwoju województw 262
4.4.2. Analiza strategii rozwoju powiatów 266
4.4.3. Analiza strategii rozwoju miast 271
4.5. Kompleksowa ocena znaczenia publicznych uczelni zawodowych w procesie rozwoju społeczno-gospodarczego na szczeblu regionalnym i lokalnym 283
4.6. Wnioski 293

Rozdział 5
Spodziewane i pożądane modele funkcjonowania publicznych uczelni zawodowych 295
5.1. Przesłanki i kierunki zmian w funkcjonowaniu publicznych uczelni zawodowych 295
5.2. Postulatywne modele funkcjonowania publicznych uczelni zawodowych wzmacniające ich rolę w procesie rozwoju społeczno-gospodarczego 302
5.3. Warunki wdrożenia rozwiązań modelowych w praktyce 327
5.4. Korzyści wdrożenia rozwiązań modelowych dla rozwoju społeczno-gospodarczego na szczeblu regionalnym i lokalnym 337
5.5. Wnioski 345

Zakończenie 347
Bibliografia 353
Spis tabel 381
Spis rysunków 385
Załączniki 387
O Autorze 409