„Niewysoka, wyprostowana sylwetka. Skupione, uważne spojrzenie. Niezmienne uczesanie z charakterystyczną, stylową koroną warkocza wokół głowy. Zawsze ten sam sznureczek pereł wokół szyi i drobne, także perłowe kolczyki. Mówi spokojnie, precyzyjnie dobierając słowa. [...] Równie stonowana, skupiona i uważna jest jej poezja, nasycona szlachetną elegancją, wyrażającą się w równowadze mowy i myśli”.
Fragment z rozdziału Poezja uosobiona
Anna Legeżyńska snuje wyjątkową opowieść o długim i fascynującym życiu, etosie artystycznym i inteligenckim ważnej poetki, ikonicznej postaci powojennego życia literackiego, a zarazem charyzmatycznej osobowości, jaką była Julia Hartwig. Tę opowieść określa tytułowa wdzięczność - afirmujący stosunek do ludzi, świata i sztuki. Oprócz duchowego portretu Julii Hartwig, wydobywającego to, co nierozpoznane, niedopowiedziane, intymne, Czytelnik otrzymuje również prezentację zakresu tematów, stylów, chwytów lirycznych, którym poetka starała się dochować wierności - wszystkiego tego, co stanowi o oryginalności jej poezji.
Życie i twórczość przenikają się w tej książce nieustannie, odsyłając do siebie, a ich wspólną cechą jest sens, który niosą.
Seria poświęcona jest wybitnym polskim pisarzom - ich twórczości ujmowanej przez nich samych i interpretowanej przez krytyków jako projekt egzystencjalny, jako próba ustanowienia i zapisania siebie i swojego sposobu odczytywania sensów rzeczywistości, indywidualnego oglądu różnych jej sfer - społecznej, politycznej, etycznej, kulturowej, metafizycznej. Istotnymi kategoriami wyjaśniającymi pisarskie dzieło są w tym przypadku biografia, tożsamość oraz kształtujące je szeroko rozumiane doświadczenie: cielesne i zmysłowe, psychiczne i społeczne, historyczne i polityczne, etniczne i estetyczne, religijne i duchowe...
W serii ukazały się tomy:
Agnieszka Kałowska, Witkacy. Etyka
Marzena Woźniak-Łabieniec, Rymkiewicz. Metafizyka
Maciej Urbanowski, Brzozowski. Nowoczesność
WYKAZ SKRÓTÓW 9
POEZJA UOSOBIONA 11
ROZDZIAŁ 1. HARTWIŻANKA 23
RODZINA 26
SIEROCTWO 36
LATA SZKOLNE 42
O CZYM NIE DA SIĘ OPOWIEDZIEĆ 49
NA ROZDROŻU 54
ROZDZIAŁ 2. STYPENDYSTKA 63
PARYŻ, „WSTRZĄSAJĄCO PIĘKNY” 64
W KRĘGU LITERATURY FRANCUSKIEJ 71
MIŁOŚĆ 79
ROZDZIAŁ 3. TOWARZYSZKA ŻYCIA 95
„KIEDY WSZYSTKO OBSUWA SIĘ SPOD NÓG” 97
ARTUR 105
ZADOMOWIENIE 118
WIRY HISTORII, TĘTNO LITERATURY 132
PRZYJAŹNIE 156
POBYTY 183
WDOWIEŃSTWO 206
ROZDZIAŁ 4. MISTRZYNI 217
„SPOJRZENIE, KTÓRE UKAZUJE ŚWIAT” 217
OBOK MIŁOSZA 222
INNY 226
DOŚWIADCZENIE I OBRAZ 232
PAMIĘĆ 237
WIERSZ 240
SMAK 243
TAJEMNICA 246
WDZIĘCZNOŚĆ 252
ZAMIAST ZAKOŃCZENIA 259
(wykład Julii Hartwig wygłoszony 2.02.2015, podczas uroczystości nadania Jej godności doktora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
BIBLIOGRAFIA 267
NOTA EDYTORSKA 271
INDEKS 273