Pierwszy wydany zbiór wszystkich wierszy poetki i publicystki pochodzenia żydowskiego Loli Szereszewskiej (1895–1943), której twórczość była do tej pory na marginesie recepcji literackiej, a stanowi niezwykły zapis biografii indywidualnej, będącej jednocześnie częścią doświadczenia zbiorowego. Twórczość Szereszewskiej czerpie z poetyki Młodej Polski i grupy Skamander, jednak charakteryzuje się własnym, odrębnym stylem poetyckim. Ważnym elementem jej wierszy jest sensualizm i erotyzm, wpisanie w kontekst przyrody – pojawiające się w wierszach postacie kobiece są jednocześnie żywiołem ziemi, równiną wezbraną strumieniem, sadem jesiennym, winnicą. Poezja Szereszewskiej, której życiowa podróż została tragicznie przerwana (zginęła wraz z córkami w 1943 roku), to również głos wierzący, że można coś zmienić tuż przed nadchodzącą katastrofą.
Azymutami tej poezji są nazwiska z tak odmiennej konstelacji: Eker, Ginczanka, Vogel, Pawlikowska-Jasnorzewska czy Iłłakowiczówna, co nie dziwi, mając na uwadze, że w równym stopniu sięgała po strategię mityzacyjną, techniki lirycznego realizmu czy „Szpilkową” – była dla tego pisma znaczącym głosem – ironię, a także refleksyjną czujność, dzięki której nie umykało jej totalitarne i militarystyczne zwyrodnienie współczesności.
Spis treści
ULICA
Ulica 9
Wartość 12
Samotność 14
Przełom 16
Porządek 17
Chemik 19
Czarna kawa, biała kawa 20
Cynik 22
Dialog 24
Odchodząc 27
Dzień na wsi 28
NIEDOKOŃCZONY DOM
Refleksja 31
Niedokończony dom 32
Wiersz 34
Powódź 35
Przeprowadzka 36
Fryzjerka 37
Chleb 39
Skrzypce 40
Las 41
Łąka 42
Maliny 43
Biedronki 44
Pająk i mucha 46
Dżdżownica 48
Koral i perła 49
Łąki 51
Lipiec 52
Kwiaty 53
Wiśnia 54
* * * (Siedzimy razem zamyśleni…) 55
* * * (Wspomnienie święte…) 56
Ojcze 57
Jesień 58
Erotyk 59
Noce zakopiańskie 60
Sonet tatrzański 61
Marusarz 62
GAŁĘZIE
Gałęzie 65
O pośpiechu 66
Murarz 67
O książkach 68
Matka 69
Dziewczyna 70
Wschód nad morzem 71
Czerwiec 72
Lipiec 73
Na przełaj 74
Jabłka 75
Zazdrość 76
Mitologia 77
Oczekiwanie 78
Linie równoległe 79
Pokora 80
Miramare 81
Ręce na kierownicy 82
Halabarda 83
Maria Stuart 84
Wieczność 85
O samotności 86
Strach 87
Hiszpańskie pomarańcze 89
Węgiel 90
Szkoła 91
Krzywda 93
WIERSZE RÓŻNE
Marie Antoinette 97
Katarzyna 98
Georges Sand 100
Marlene Dietrich 101
Marynarz 102
U wróżki 103
Wrzesień 104
Październik 105
Te same dróżki 106
Żołnierze 107
Tuberoza 108
Upał nad morzem 109
Bajka o drobiu 110
Cudze chwalicie… 112
Ballada o pięknej Lorecie i przybłąkanym szpicu 113
Do młodych …z tamtej strony 115
Przepraszam, że żyję… 116
Kaganiec 117
Zachód nad morzem 118
Błękitna rzeczka i brunatna rzeka 119
Keep smiling 121
Europa 122
Mąż stanu 123
Tydzień lotu 124
Portret poety 125
Współczesność 126
Szalony sen 130
Afryka 131
Do czytelników „Szpilek” 133
Przedwiośnie 136
Obcość 137
Uchodźcom 138
Prowokator 139
Wakacje Mickiewicza 140
Towarzysze 141
TŁUMACZENIA
Else Lasker-Schüler, Abel 145
Rut 146
Pojednanie 147
Faraon i Józef 148
Nota wydawnicza 151