Mity Ajnów / Basil Hall Chamberlain

Ajnowie. Ostatnia pozostałość po kulturze przedjapońskiej, żywy ślad pradawnej historii Japonii. Przez wieki spychani przez Japończyków na północ, dyskryminowani i naturalizowani, do dzisiejszych czasów przetrwali jedynie na Hokkaido. Ci, którzy kultywują resztki ludowych tradycji, robią to głównie na użytek turystów, co uzależnia zachowanie tej niezwykle ciekawej kultury od bardzo niestałych gustów Zachodu. Jednak to głównie badaczom zachodnim nacja ta, która nie zdążyła wykształcić pisma, zawdzięcza spisanie i przetłumaczenie ludowych podań, mitów oraz eposów, z których wyłania się obraz ludu prostego, lecz niepozbawionego wyobraźni; bardzo związanego z naturą, ale posiadającego ugruntowane poglądy na temat miejsca człowieka na ziemi. Ich lektura przenosi Czytelnika w przeszłość, do czasów, gdy archipelag japoński zamieszkiwali bogowie i demony, gdy zwierzęta potrafiły mówić, a ludzie parali się czarami.

Wprowadzenie
Wstępne uwagi
Część 1: Mity wyjaśniające pochodzenie pewnych
zjawisk
I – Szczur i sowa
II – Zakochani bogowie piorunów
III – Dlaczego psy nie potrafią mówić
IV – Dlaczego koguty nie potrafią latać
V – Skąd wzięły się na świecie zające
VI – O położeniu miejsc intymnych
VII – Dlaczego ludzie nie mają okresu godowego
VIII – Sowa i żółw
IX – Jak pewien człowiek przechytrzył dwa lisy
X – O człowieku, który poślubił boginię-niedźwiedzicę
XI – O dwóch lisach, krecie i wronach
XII – Skradziony talizman
XIII – Lis, wydra i małpa
XIV – Lis i tygrys
XV – Ciekawość ukarana
XVI – Jak ustalono, kto powinien rządzić światem
XVII – O człowieku, którego żona zaginęła
XVIII – Skąd na ziemiach Ajnów wziął się koń
XIX – O okolicznościach towarzyszących wschodowi słońca
XX – O płci ciał świecących na niebie
Część 2: Opowieści z morałem
XXI – O człowieku hojnym i człowieku skąpym
XXII – O człowieku zamienionym w lisa
XXIII – Dziecko-szczur
XXIV – Nie wyrzucaj użytecznych przedmiotów
XXV – Jak niegodziwy czarownik został ukarany
XXVI – Urażona wrona
XXVII – Okikurumi, Samayunguru i rekin
Część 3: Opowieści z serii o Panaumbe i Penaumbe
XXVIII – Panaumbe, Penaumbe i płaczące lisy
XXIX – Panaumbe, Penaumbe i robactwo
XXX – Panaumbe, Penaumbe i lew morski
XXXI – Panaumbe, Penaumbe i pan Matomai
XXXII – O wypijaniu morza do sucha
Część 4: Opowieści różne
XXXIII – Wyspa kobiet
XXXIV – O kulcie łososia, świętej ryby
XXXV – Myśliwy w krainie umarłych
XXXVI – Ciekawość to pierwszy stopień do piekła
XXXVII – Dziecko bogów
XXXVIII – O człowieku, który chciał kupować sny
XXXIX – Dziecko w skrzynce
XL – Opętana narzeczona
XLI – Podła macocha
XLII – Przebiegły oszust
XLIII – Yoshitsune
Część 5: Okruchy tradycji ludowej
XLIV – W dawnych czasach
XLV – Morski staruch
XLVI – Kukułka
XLVII – Sowa
XLVIII – Niebiański paw
XLIX – Drzewa zamienione w niedźwiedzie
L – Spółkowanie
LI – Narodziny i nadawanie imion
LII – O wyższości dębu, sosny i bylicy nad innymi roślinami
LIII – Złotorogi jeleń (fragment z historii Ajnów)
LIV – Sennik ajnuski