Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników na gruncie kodeksu pracy oraz wybranych ustaw szczególnych / Agata Ludera-Ruszel

Agata Ludera-Ruszel doktor nauk prawnych z zakresu prawa pracy, adiunkt w Zakładzie Prawa Cywilnego i Prawa Rzymskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego; asystent sędziego w Sądzie Apelacyjnym w Rzeszowie. Jest członkiem stowarzyszenia prawa pracy i zabezpieczenia społecznego (Polish Association for Labour
Law and Social Security). Prowadziła zajęcia z zakresu prawa pracy w Hiszpanii (Universidad CEU Cardenal Herrera), Włoszech (Universita degli Studi di Genova), Belgii (Vives University College w Kortrijk) oraz na Łotwie (Banku Augstskola School of Business and Finance). Odbyła staż naukowy na Uniwersytecie w Genewie oraz na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie; stypendystka programu DAAD oraz laureatka stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla młodych wybitnych naukowców; recenzentka krajowych i zagranicznych czasopism naukowych, autorka publikacji naukowych z zakresu prawa pracy, uczestniczka krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych.

Książka w sposób kompleksowy przedstawia zasady podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników zawarte w kodeksie pracy oraz w wybranych ustawach szczególnych dotyczących niektórych kategorii pracowników. Podjęte w niej rozważania mają na celu charakterystykę i ocenę wskazanych przepisów prawnych. W poszczególnych rozdziałach poddano analizie zasady podnoszenia kwalifikacji zawodowych z inicjatywy oraz za zgodą pracodawcy, jak również bez udziału pracodawcy. Omówiono prawa i obowiązki stron z tego tytułu oraz świadczenia przysługujące pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje w ramach poszczególnych wyróżnionych trybów. Przedstawiono zagadnienia związane z charakterem prawnym, formą, treścią, trybem zawarcia, zmianami i ustaniem umowy szkoleniowej.

Ponadto w publikacji wyjaśniono wątpliwości interpretacyjne, jakie pojawiają się w procesie stosowania poszczególnych przepisów, zaprezentowano aktualne orzecznictwo, omówiono regulacje z zakresu prawa międzynarodowego i europejskiego oraz najważniejsze dokumenty programowe Unii Europejskiej w dziedzinie podnoszenia kwalifikacji
zawodowych przez pracowników.

Monografia przeznaczona jest zarówno dla prawników praktyków, jak i teoretyków prawa pracy. Będzie przydatna dla kadry menedżerskiej, a także osób zatrudnionych w działach kadr oraz zarządzających zasobami ludzkimi w zakładach pracy.

Wykaz skrótów 9
Wstęp 13
Rozdział I Pojęcie kwalifikacji zawodowych i znaczenie podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników 19
1.1. Wprowadzenie 19 1.2. Definicja pojęcia "kwalifikacje zawodowe" 20 1.3. Znaczenie podnoszenia kwalifikacji zawodowych dla pracowników 26 1.4. Korzyści płynące dla pracodawcy z podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników 31 1.5. Wpływ podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników na rozwój gospodarczy i społeczny 36
Rozdział II Podnoszenie kwalifikacji zawodowych w źródłach międzynarodowego i europejskiego prawa pracy oraz w dokumentach programowych Unii Europejskiej 42
2.1. Wprowadzenie 42 2.2. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych jako przedmiot regulacji międzynarodowego prawa pracy 43 2.3. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych w źródłach europejskiego prawa pracy oraz w dokumentach programowych Unii Europejskiej 49
Rozdział III Rys historyczny oraz obowiązujące w Polsce źródła prawa w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników 61
3.1. Wprowadzenie 61 3.2. Rys historyczny 63 3.3. Obowiązujące przepisy prawa 67
Rozdział IV Charakterystyka obowiązku pracodawcy ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników 77
4.1. Wprowadzenie 77 4.2. Charakter prawny obowiązku pracodawcy 78 4.3. Zakres obowiązku pracodawcy 85 4.4. Konsekwencje prawne naruszenia obowiązku przez pracodawcę 88
Rozdział V Podnoszenie kwalifikacji zawodowych - uprawnienie czy obowiązek pracownika? 98
Rozdział VI Tryb podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników 106
6.1. Wprowadzenie 106 6.2. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych na podstawie skierowania pracodawcy 107 6.3. Zgoda pracodawcy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika 120 6.4. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych na "innych zasadach" (art. 1036 k.p.) 130
Rozdział VII Uprawnienia i obowiązki stron stosunku pracy związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych przez pracownika 141
7.1. Wprowadzenie 141 7.2. Charakterystyka urlopu szkoleniowego 142 7.3. Charakterystyka zwolnienia od pracy 159 7.4. Dodatkowe świadczenia pracodawcy na rzecz pracownika podnoszącego kwalifikacje zawodowe 171 7.5. Zasady zwrotu kosztów świadczeń udzielonych pracownikowi z tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych 178
Rozdział VIII Umowa w sprawie podnoszenia kwalifikacji zawodowych (umowa szkoleniowa) 192
8.1. Wprowadzenie 192 8.2. Charakter prawny i tryb zawarcia umowy 193 8.3. Forma umowy i skutki jej niezachowania 198 8.4. Termin zawarcia umowy 204 8.5. Treść umowy 205 8.6. Ustanie i zmiana umowy 216 8.7. Obowiązywanie umowy szkoleniowej w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę (art. 231 k.p.) 221
Rozdział IX Kształcenie zawodowe pracowników młodocianych 223
Rozdział X Podnoszenie kwalifikacji zawodowych na gruncie wybranych regulacji szczególnych (samorząd terytorialny, służba cywilna, szkolnictwo wyższe) 242
10.1. Pracownicy samorządowi 247 10.2. Pracownicy służby cywilnej 252 10.3. Nauczyciele akademiccy 263
Zakończenie 271
Akty prawne 281
Orzecznictwo 291
Literatura 299